Koumentakis

Κατηγορία: Άρθρα

  • Ακυρώσιμες Αποφάσεις Γενικής Συνέλευσης: Αποτελέσματα Ακύρωσης, Προσωρινή Δικαστική Προστασία & Αγωγή Αποζημίωσης

    Ακυρώσιμες Αποφάσεις Γενικής Συνέλευσης: Αποτελέσματα Ακύρωσης, Προσωρινή Δικαστική Προστασία & Αγωγή Αποζημίωσης

    Ακυρώσιμες Αποφάσεις Γενικής Συνέλευσης: Αποτελέσματα Ακύρωσης, Προσωρινή Δικαστική Προστασία & Αγωγή Αποζημίωσης

    (άρθρο 137 §§ 4, 9, 10, 11, 12)

    Αποφάσεις της ΓΣ είναι ενδεχόμενο να καταλήξουν ελαττωματικές. Ανάλογα με το συγκεκριμένο ελάττωμα, είναι ενδεχόμενο η απόφαση να είναι ακυρώσιμη. Η ακύρωση της τελευταίας προϋποθέτει άσκηση αγωγής ακύρωσης. Τα αποτελέσματα της ενδεχόμενης αποδοχής της δεν είναι αμελητέα. Παραμένει, πάντοτε, δυνατή η παροχή προσωρινής δικαστικής προστασίας καθώς και η άσκηση αγωγής αποζημίωσης. Περί αυτών το παρόν!

    Αποτελέσματα Ακύρωσης

    Η ακύρωση (ακυρώσιμης) απόφασης ΓΣ προϋποθέτει τελεσίδικη δικαστική απόφαση.  Η ακυρώσιμη, πάντως, απόφαση της ΓΣ παράγει τα αποτελέσματά της έως την τελεσιδικία της δικαστικής απόφασης, που θα κρίνει σχετικά.

    Η ακύρωση ισχύει αναδρομικά από τον χρόνο λήψης της˙ δεν θίγει, όμως, δικαιώματα τρίτων που αποκτήθηκαν με βάση την ακυρώσιμη απόφαση ή πράξη που έλαβε χώρα στη βάση αυτής. Ωστόσο, αν ο τρίτος είχε γνώση ή αγνοούσε μεν αλλά από βαριά αμέλεια το συγκεκριμένο ελάττωμα, η ακύρωση της σχετικής απόφασης έχει αναδρομική ισχύ και για τον συγκεκριμένο τρίτο (137 §10 εδ. γ΄).

    Η απόφαση με την οποία γίνεται δεκτή η αγωγή, ισχύει έναντι πάντων (erga omnes –137 §10 εδ. α΄). Αποκλείεται, έτσι, η δυνατότητα άσκησης δεύτερης αγωγής από διαφορετικό ενάγοντα για το ίδιο θέμα. Αντίθετα, τυχόν απορριπτική απόφαση ισχύει μόνον έναντι των διαδίκων της εκάστοτε δίκης. Ως εκ τούτου έτερος, μη διάδικος μέτοχος ή μέλος ΔΣ είναι δυνατό να ασκήσει, εκ νέου, αγωγή με το ίδιο αντικείμενο. Υπό την προϋπόθεση, φυσικά, πως το επικαλούμενο ελάττωμα εξακολουθεί να υφίσταται και να μην έχει θεραπευτεί˙ να συντρέχουν, επίσης, οι προϋποθέσεις που απαιτούνται από τον νόμο για την άσκηση της αγωγής ακύρωσης της απόφασης της ΓΣ.

    Η απόφαση για την ακύρωση απόφασης ΓΣ είναι διαπλαστική.

    Το ΔΣ είναι υποχρεωμένο να λάβει τα μέτρα που επιβάλλει η κατάσταση, η οποία θα προκύψει από την ακύρωση (137 §10 εδ. β΄). Ο δικαστής, πάντως, δεν νομιμοποιείται να αντικαταστήσει την απόφαση της ΓΣ με την ορθή εκδοχή της, σε περίπτωση που καταλήξει στην ελαττωματικότητά της. Η (έγκυρη) απόφαση της ΓΣ, η οποία θα λαμβάνονταν τηρώντας τον νόμο και το καταστατικό,  θα πρέπει να ληφθεί από το ίδιο το όργανο της εταιρείας και δεν επιτρέπεται να αντικατασταθεί το έργο του από τη δικαστική κρίση. Σε αντίθετη περίπτωση, αν το δικαστήριο διέθετε σχετική αρμοδιότητα και εξουσία, θα παραβιαζόταν η αυτονομία και η ανεξαρτησία του νομικού προσώπου της ΑΕ (23/2018 ΠολΠρωτΑθ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    Προσωρινή Δικαστική Προστασία

    Διαπιστώσαμε, ήδη, πως η ακύρωση της απόφασης ΓΣ προϋποθέτει τελεσίδικη δικαστική απόφαση. Η τελευταία (:τελεσίδικη απόφαση) είναι εκείνη που θα ανατρέψει τις έννομες συνέπειες της ελαττωματικής απόφασης που θα έχουν επέλθει μέχρι τότε. Μέχρι, όμως, την έκδοσή της, τα συμφέροντα του αιτούντος και της εταιρείας θα παραμένουν σε εκκρεμότητα. Προβλέπεται στην περίπτωση αυτή, για την ασφάλεια των συναλλαγών, η δυνατότητα λήψης ασφαλιστικών μέτρων (347/2014 ΜονΠρωτΚαβάλας, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Να σημειωθεί, βέβαια, καθώς η συγκεκριμένη δυνατότητα θα υπήρχε, ούτως ή άλλως, και στη βάση των γενικών διατάξεων για τα ασφαλιστικά μέτρα του ΚΠολΔ. Προϋποτίθεται φυσικά, για τη λήψη τους (και επί ακυρώσιμης απόφασης ΓΣ) η ύπαρξη επικείμενου κινδύνου ή επείγουσας περίπτωσης.Η προσωρινή ρύθμιση της προβληματικής κατάστασης που δημιουργείται από μια ακυρώσιμη απόφαση διευθετείται (πρόσκαιρα) με τη λήψη του προβλεπόμενου ασφαλιστικού μέτρου: της προσωρινής, δηλ., αναστολής ισχύος της ακυρώσιμης απόφασης (άρ. 137 §11 εδ. δ΄). Το συγκεκριμένο, ωστόσο, ασφαλιστικό μέτρο συνδέεται, άρρηκτα, με την αγωγή ακύρωσης της ελλαττωματικής απόφασης. Κατά συνέπεια, σε περίπτωση τροπής του διαπλαστικού αιτήματος ακύρωσης της απόφασης σε καταψηφιστικό αίτημα αποζημίωσης (κατ’ άρ. 137 §9, εδ. β΄-επί μεταβίβασης των μετοχών των εναγόντων κατά τον χρόνο κατάθεσης των προτάσεων), δεν είναι δυνατή η χορήγηση ασφαλιστικών μέτρων. Και, εφόσον έχουν ληφθεί τέτοια, φυσικά και είναι δυνατή η άμεση ανάκλησή τους.

    Τα ασφαλιστικά μέτρα είναι δυνατό να διαταχθούν και πριν την άσκηση της αγωγής ακύρωσης (άρ. 137 §11 εδ. α΄). Στην περίπτωση, όμως, αυτή η αγωγή πρέπει να ασκηθεί μέσα σε δέκα πέντε (15) ημέρες από την έκδοση της απόφασης που διέταξε τα ασφαλιστικά μέτρα. Τα ασφαλιστικά μέτρα, σε διαφορετική περίπτωση, αίρονται αυτοδικαίως (άρ. 137 §11 εδ. β΄). Το ίδιο θα συμβεί και στην περίπτωση που η αγωγή ασκηθεί μετά την πάροδο της τετράμηνης αποσβεστικής προθεσμίας άσκησης της αγωγής ακύρωσης (κατ’ άρ. 137 §8 –άρ. 137 §11 εδ. γ΄).

    Το αρμόδιο δικαστήριο μπορεί να υποχρεώσει σε παροχή εγγύησης εκείνους που ζητούν προσωρινή δικαστική προστασία. Τούτο, αφού σταθμίσει όχι μόνον την ανάγκη προστασίας εκείνων αλλά και την ενδεχόμενη ζημία της εταιρείας από την αναστολή αυτή (άρ. 137 §11 εδ. ε΄). Στο πλαίσιο αυτό, και δεδομένου του γράμματος του νόμου, έχει διατυπωθεί η άποψη πως εγγυοδοσία είναι δυνατό να διαταχθεί μόνο στην περίπτωση που διατάσσεται το ασφαλιστικό μέτρο της αναστολής ισχύος της απόφασης. Δεν θα ήταν, πάντως, δυνατό να αποκλειστεί η, με βάση τις γενικές διατάξεις, δυνατότητα του Δικαστή να τη διατάξει (την εγγυοδοσία).

    Δημοσιότητα

    Η ακυρωσία απόφασης δεν εμποδίζει την καταχώρισή της στο Γ.Ε.ΜΗ. (άρ. 137 §12 εδ. α΄).

    Σε δημοσιότητα, περαιτέρω, υπόκεινται τόσο η αγωγή ακύρωσης απόφασης της ΓΣ, που έχει καταχωρισθεί στο Γ.Ε.ΜΗ., όσο και η δικαστική απόφαση παντός βαθμού δικαιοδοσίας που απαγγέλλει την ακύρωσή της. Επιπλέον, η δικαστική απόφαση με την οποία διατάσσονται ασφαλιστικά μέτρα ή αναστέλλεται η ισχύς της απόφασης (άρ. 137 §12 εδ. β΄). Να σημειωθεί, πάντως, πως η συγκεκριμένης φύσης δημοσιότητα των εν λόγω δικαστικών αποφάσεων είναι δηλωτική και δεν προϋποτίθεται να λάβει χώρα για να επέλθουν τα αποτελέσματά τους.

    Αγωγή Αποζημίωσης

    …Σε Περίπτωση Μη Συγκέντρωσης Του Απαιτούμενου Ποσοστού Μετοχικού Κεφαλαίου Για Άσκηση Αγωγής Ακύρωσης

    Για την άσκηση αγωγής ακύρωσης νομιμοποιούνται ενεργητικά οι μέτοχοι της εταιρείας, εφόσον εκπροσωπούν το 2/100 του μετοχικού κεφαλαίου (άρ. 137 §3 εδ. α΄). Εναλλακτικά, οι μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/20 του μετοχικού κεφαλαίου, στην περίπτωση άσκησης αγωγής για ακύρωση απόφασης, η οποία ελήφθη πλημμελώς λόγω μη παροχής οφειλόμενων πληροφοριών, που αφορούν το θέμα της ληφθείσας απόφασης (κατ’ άρ. 137 §2 περ. α΄ -άρ. 137 §3 εδ. δ΄).

    Οι μέτοχοι, που δεν μπορούν να ζητήσουν την ακύρωση της ΓΣ, επειδή δεν συγκεντρώνουν το απαιτούμενο ποσοστό μετοχών, μπορούν να ασκήσουν αγωγή αποζημίωσης. Συγκεκριμένα, να στρέψουν την αγωγή κατά της ΑΕ και να αξιώσουν από αυτή την αποκατάσταση της ζημίας, που υπέστησαν «…εξαιτίας του γεγονότος ότι η απόφαση λήφθηκε με τρόπο που δεν είναι σύμφωνος με το νόμο ή το καταστατικό ή κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας ή από γενική συνέλευση που δεν συγκλήθηκε ή δεν συγκροτήθηκε νόμιμα ή εξαιτίας του γεγονότος ότι δεν έλαβαν τις πληροφορίες που ζήτησαν. Αξίωση αποζημίωσης έχουν κατά τις γενικές διατάξεις οι μέτοχοι και αν ακόμη η απόφαση ακυρώθηκε.» (137 §4 εδ. α΄).

    Ο μέτοχος που αδυνατεί να ασκήσει αγωγή ακύρωσης απόφασης ΓΣ λόγω μη συγκέντρωσης του ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου που απαιτείται για τη νομιμοποίησή του οφείλει να δικαιολογήσει το έννομο συμφέρον του για την άσκηση της αγωγής αποζημίωσης. Προϋποτίθεται, για την τεκμηρίωσή του, πως ο μέτοχος είτε δεν παραστάθηκε στη σχετική ΓΣ είτε ότι εναντιώθηκε στη λήψη της ακυρώσιμης απόφασης. Ομοίως κι όταν δεν του χορηγήθηκαν οι πληροφορίες τις οποίες ζήτησε στο πλαίσιο επιμέρους θεμάτων της ημερήσιας διάταξης της ΓΣ.

    Οι μέτοχοι εκείνοι που συγκέντρωναν τα ανωτέρω ποσοστά κατά το χρόνο άσκησης της αγωγής -όχι όμως κατά τον χρόνο κατάθεσης των προτάσεων- δικαιούνται, επίσης, με τις τελευταίες να αξιώσουν την αποζημίωσή τους. Τούτο, τρέποντας το διαπλαστικό τους αίτημα περί ακύρωσης της απόφασης ΓΣ σε καταψηφιστικό αποζημίωσής τους.

    Η αγωγή αποζημίωσης αποσκοπεί, ακριβώς, στην αποκατάσταση της ζημίας, την οποία υπέστη ο μέτοχος λόγω της ακυρώσιμης απόφασης της ΓΣ. Τούτη συνίσταται στην περιουσιακή χειροτέρευση της θέσης του. Η διαπίστωση της ζημίας γίνεται μέσω της σύγκρισης της ενεστώσας περιουσιακής κατάστασης του μετόχου με την κατάσταση, στην οποία θα βρισκόταν, αν δεν είχε ληφθεί η ακυρώσιμη απόφαση. Η ζημία που αποκαθίσταται είναι μόνο η άμεση, θετική και αποθετική, του ζημία (όχι η αντανακλαστική του ζημία, λόγω της ζημίας που υπέστη, άμεσα, η ΑΕ).

    [Να σημειωθεί, πάντως, πως από τα δυσκολότερα στοιχεία κάθε αγωγής αποζημίωσης, φυσικά και της συγκεκριμένης, είναι ο προσδιορισμός και απόδειξη της ζημίας: πεδίον δόξης λαμπρόν, επομένως, για τους συντάκτες της!]

    Στο ως άνω πλαίσιο, ο μέτοχος που ασκεί την αγωγή φέρει το βάρος επίκλησης και απόδειξης: (α) του λόγου που καθιστά την απόφαση ακυρώσιμη, (β) τη ζημίας που υπέστη, καθώς και (γ) τον αιτιώδη σύνδεσμο μεταξύ της ζημίας του και της ακυρώσιμης απόφασης. Πριν όμως λάβει το αρμόδιο δικαστήριο την απόφασή του για ύπαρξη ζημίας, θα κληθεί να εξετάσει (προδικαστικά) την ύπαρξη (ή μη) ελαττώματος της επίμαχης απόφασης της ΓΣ.

    Κατά την ως άνω αγωγή αποζημίωσης δεν απαιτείται επίκληση και απόδειξη της υπαιτιότητας των οργάνων της ΑΕ για τη θεμελίωση της ευθύνης της τελευταίας, ως παθητικά νομιμοποιούμενης (αντικειμενική ευθύνη).

    …Σε Περίπτωση Ακύρωσης Της Ελαττωματικής Απόφασης ΓΣ

    Αξίωση αποζημίωσης έχουν, κατά τις γενικές διατάξεις, οι μέτοχοι και αν ακόμη η απόφαση ακυρώθηκε (137 §4 εδ. α΄). Την εν λόγω αγωγή δικαιούται να ασκήσει κάθε μέτοχος. Κι αυτό ανεξάρτητα από τη συγκέντρωση ή όχι του ελάχιστου ποσοστού του μετοχικού κεφαλαίου για την άσκηση αγωγής ακύρωσης.

    Θα πρέπει, εδώ, να επισημανθεί η διαφοροποίηση της συγκεκριμένης αγωγής αποζημίωσης ως προς την παθητική νομιμοποίηση. Συγκεκριμένα, η αγωγή αποζημίωσης που ασκείται κατά τις γενικές διατάξεις στρέφεται κατ’ εκείνων που προκάλεσαν τη ζημία και κατέστησαν με την πράξη ή την παράλειψή τους ακυρώσιμη την απόφαση της ΓΣ. Τα συγκεκριμένα πρόσωπα μπορεί να είναι τα μέλη του ΔΣ που συγκάλεσαν μη νόμιμα τη ΓΣ. Εναλλακτικά, οι μέτοχοι που έλαβαν απόφαση κατά κατάχρηση της πλειοψηφίας. Σαφώς και η ίδια η ΑΕ. Τούτο, λ.χ., όταν η ΓΣ προέβη στη λήψη απόφασης, χωρίς την προηγούμενη χορήγηση των νομίμως αιτούμενων από μέτοχο πληροφοριών.

    Και στην περίπτωση αυτή, ο αιτών την αποζημίωση οφείλει να επικαλεστεί και να αποδείξει: (α) την πράξη ή παράλειψη δυνάμει των οποίων η απόφαση της ΓΣ καθίσταται ακυρώσιμη (εφόσον τούτη δεν έχει, ήδη, ακυρωθεί), (β) την υπαιτιότητα του παθητικώς νομιμοποιούμενου προσώπου, (γ) την (πάντοτε δυσχερώς αποδείξιμη) ζημία του και τέλος, (δ) τον αιτιώδη σύνδεσμο μεταξύ πράξης/παράλειψης και ζημίας.

    …Σε Περίπτωση Μη Επιτρεπτού Ακύρωσης Απόφασης

    Όπως ήδη έχει αναλυθεί σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, ορισμένες αποφάσεις, αν και ακυρώσιμες, δεν μπορούν να ακυρωθούν.

    Συγκεκριμένα, όπως ρητά προβλέπεται, δεν είναι δυνατό να ακυρωθούν αποφάσεις της ΓΣ που έχουν ως αντικείμενο την έκδοση τίτλων που πρόκειται να εισαχθούν σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ. Στην περίπτωση αυτή, μέτοχος που δεν παρέστη στη συνέλευση ή αντιτάχθηκε στην απόφαση και θίγεται από αυτήν, μπορεί να αξιώσει από την ΑΕ αποκατάσταση της ζημίας του (τούτο, εξαιτίας των γεγονότων της §4 -άρ. 137 §6 εδ. α΄).

    Δεν είναι δυνατό, επίσης, να ακυρωθούν αποφάσεις της ΓΣ, τις οποίες η τελευταία επικύρωσε με νεότερη απόφασή της, διορθώνοντας ή αποκαθιστώντας την πλημμέλεια που αποτελούσε το λόγο της ακυρωσίας. Στην περίπτωση αυτή, τρίτοι (:οι μέτοχοι και τα μέλη ΔΣ που ενεργητικά νομιμοποιούνται για την άσκηση της αγωγής ακύρωσης) δικαιούνται να ζητήσουν από την ΑΕ τα έξοδα της δίκης ακύρωσης, στα οποία υποβλήθηκαν, καθώς και την αποκατάσταση της όποιας, ενδεχομένως, ζημίας υπέστησαν λόγω της επικύρωσης (άρ. 137 §6 εδ. β΄ και γ΄).

    Προθεσμία Άσκησης Αγωγής Αποζημίωσης

    Η αγωγή αποζημίωσης ασκείται εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη λήψη της απόφασης ή, αν η απόφαση υπόκειται σε δημοσιότητα, από την καταχώρισή της στο ΓΕ.ΜΗ (άρ. 137 §8 εδ. β΄).

    Παρά το γεγονός ότι ο νόμος δεν προβαίνει σε σχετική διάκριση, ορθότερο είναι να δεχθούμε πως η συγκεκριμένη, εξαιρετικά σύντομη, αποσβεστική προθεσμία δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση άσκησης αγωγής αποζημίωσης στη βάση των γενικών διατάξεων:  υπόκειται, επομένως, η τελευταία στην προβλεπόμενη κατά τις γενικές διατάξεις 5ετή παραγραφή (άρ. 937 ΑΚ).

    Το Ενδεχόμενο Συμβιβασμού

    Η άσκηση της αγωγής ακύρωσης μιας ακυρώσιμης απόφασης ΓΣ μπορεί να αποφευχθεί ύστερα από συμβιβασμό της ΑΕ με τον αιτούντα μέτοχο. Αντίστοιχα συμβιβασμός μπορεί να υπάρξει και επί ενδεχομένως ασκηθησόμενης αγωγής αποζημίωσης, τον οποίο (συμβιβασμό) θα ακολουθήσει παραίτηση. Οποιοσδήποτε, όμως, συμβιβασμός προϋποθέτει ανταλλάγματα. Εναπόκειται στο ΔΣ να λάβει τις σχετικές αποφάσεις. Δεν αποκλείεται, βέβαια-για λόγους τακτικής, να συνομολογήσει η ΑΕ, διά του ΔΣ, μια τέτοια αγωγή.

    Θα πρέπει προσεκτικά να λάβουν χώρα τέτοιες ενέργειες καθώς ενδεχόμενος συμβιβασμός ή/και συνομολόγηση αγωγής γεννά όχι μόνον υποψίες αλλά και, δυνητικά, ευθύνες (αστικές και ποινικές). Σε περίπτωση, πάντως, που η ίδια η ΑΕ εντοπίζει και δέχεται ότι η απόφαση πάσχει από ελάττωμα, οφείλουν τα μέλη του ΔΣ να προβούν στα κατά νόμο αναγκαία, ώστε να διασφαλιστεί η νόμιμη λειτουργία της ΑΕ.

     

    Οι ακυρώσιμες αποφάσεις της ΓΣ παράγουν τα αποτελέσματά τους μέχρις ότου ακυρωθούν με τελεσίδικη δικαστική απόφαση, εκτός κι αν μεσολαβήσει απόφαση ασφαλιστικών μέτρων που προσωρινά αναστέλλει την ισχύ τους. Όσοι βλάπτονται από τις εν λόγω δικαστικές αποφάσεις δικαιούνται, υπό προϋποθέσεις να αποζημιωθούν. Για την ΑΕ πάντοτε υπάρχουν, πάντοτε, δυνατότητες ελιγμών. Απαιτείται η δέουσα οξύνεια και επιμέλεια των μελών του ΔΣ. Το σημαντικότερο: η δέουσα προσοχή για την διαχείριση (δυνητικά) προβληματικών καταστάσεων.-

     

     

    Σταύρος Κουμεντάκης

    Managing Partner

    Koumentakis and Associates Law Firm

     

     

    Σημ.: Το άρθρο Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ», «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες» και «Μετοχές και μέτοχοι ΑΕ». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση 

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

     

     

  • Αγωγή Ακύρωσης Αποφάσεων ΓΣ: Νομιμοποίηση, Αρμοδιότητα, & Προθεσμία

    Αγωγή Ακύρωσης Αποφάσεων ΓΣ: Νομιμοποίηση, Αρμοδιότητα, & Προθεσμία

    Αγωγή Ακύρωσης Αποφάσεων ΓΣ: Νομιμοποίηση, Αρμοδιότητα, & Προθεσμία

    (άρ. 137 §3, 8, 9 ν. 4548/2018)

     

    Eλαττωματικός αποφάσεις είδαμε, ήδη, πως νοούνται εκείνες που ελήφθησαν πλημμελώς εξαιτίας ύπαρξης λόγου ακυρωσίας. Γι’ αυτές είναι δυνατό να ασκηθεί, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, αγωγή ακύρωσης. Για την ενεργητική και παθητική νομιμοποίηση, τη σχετική προθεσμία και το αρμόδιο δικαστήριο, το παρόν.

    Εισαγωγικά

    Απόφαση ΓΣ που πάσχει από ακυρωσία είναι δυνατό να ακυρωθεί με τελεσίδικη, μόνον, διαπλαστική δικαστική απόφαση. Σε αντίθεση με ενδεχόμενη ακυρότητα απόφασης ΓΣ, η ακυρωσία δεν είναι δυνατό να προβληθεί με ένσταση ή να κριθεί παρεμπιπτόντως στο πλαίσιο άλλης δίκης (1239/2020 ΠολΠρωτΘεσσ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Δεν είναι δυνατό, επίσης, να προβληθεί εξωδίκως. Αντίθετα, η προβολή του σχετικού ελαττώματος και η προσβολή του κύρους της σχετικής απόφασης της ΓΣ λαμβάνει χώρα, μόνον, με την άσκηση αγωγής ακύρωσης (2809/2014 ΠολΠρωτΑθ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    Ενεργητική & Παθητική Νομιμοποίηση

    Ενεργητική Νομιμοποίηση

    Σκοπός ακύρωσης της ακυρώσιμης απόφασης ΓΣ είναι η προστασία των δικαιωμάτων των μετόχων από ελαττώματα που αφορούν στη διαδικασία λήψης των αποφάσεων της ΓΣ. Εκείνοι, επομένως, που ενεργητικά νομιμοποιούνται για την άσκηση μιας αγωγής ακύρωσης είναι δραστικά περιορισμένοι: τα μέλη του ΔΣ και οι μέτοχοι (άρ. 137 §3 εδ. α΄ και β΄). Οι τελευταίοι μάλιστα υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

    Εκείνοι που νομιμοποιούνται να ασκήσουν αγωγή ακύρωσης δεν είναι δυνατό να παραιτηθούν, εκ προοιμίου, από το σχετικό δικαίωμα-πριν, λ.χ., τη λήψη μιας ελαττωματικής απόφασης της ΓΣ.

    Οι ρυθμίσεις για κείνους που ενεργητικά νομιμοποιούνται να ασκήσουν την αγωγή ακύρωσης απόφασης ΓΣ είναι αναγκαστικού δικαίου˙ δεν είναι, επομένως, δυνατό να υπάρξουν διαφοροποιήσεις με το καταστατικό˙ λ.χ. ως προς εκείνους που δικαιούνται να την ασκήσουν ή τα ποσοστά που θα πρέπει να κατέχουν. Δεν είναι, επίσης δυνατό να τίθενται με το καταστατικό πρόσθετες προϋποθέσεις ή περιορισμοί έναντι εκείνων που ο νόμος αξιώνει.

    Τρίτοι (πλην των μετόχων και των μελών του ΔΣ) δεν δικαιούνται να ασκήσουν αγωγή ακύρωσης απόφασης ΓΣ. Εξαιρούνται οι επικαρπωτές και ενεχυρούχοι δανειστές, εφόσον ασκούν το δικαίωμα ψήφου (άρ. 54 §3).

    Ιδίως Ως Προς Τους Μετόχους

    Η αγωγή ακύρωσης απόφασης ΓΣ μπορεί να ασκηθεί από οποιονδήποτε μέτοχο, εφόσον: (α) κατέχει μετοχές που εκπροσωπούν συγκεκριμένο ποσοστό του μετοχικού κεφαλαίου και, πρόσθετα, (β) δεν παρέστη στη συνέλευση ή αντιτάχθηκε στη λήψη της σχετικής απόφασης.

    Ειδικότερα:

    (α) Ως προς την εκπροσώπηση ενός ελάχιστου ποσοστού κεφαλαίου

    Ο νόμος προβλέπει ότι αγωγή ακύρωσης μπορεί να ασκηθεί από μέτοχο που εκπροσωπεί τα 2%, κατ’ ελάχιστον, του μετοχικού κεφαλαίου. Κατά την ορθότερη άποψη: του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου.

    Ειδικά, όμως, όσον αφορά την περίπτωση άσκησης αγωγής ακύρωσης κατά απόφασης αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, το ποσοστό 2% υπολογίζεται με βάση το μετοχικό κεφάλαιο, όπως αυτό διαμορφωνόταν πριν την αύξηση.

    Δεν είναι απαραίτητο, κατά την ορθότερη θέση, το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο που εκπροσωπείται να ανήκει αποκλειστικά σε έναν μέτοχο˙ είναι δυνατό να ανήκει σε περισσότερους. Οι εν λόγω μέτοχοι από κοινού νομιμοποιούνται να ασκήσουν, ως αναγκαίοι ομόδικοι, τη σχετική αγωγή (1074/2016 ΠολΠωρτΑθ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Τούτο, καθώς η αναφυόμενη διαφορά επιδέχεται ενιαία, μόνον, ρύθμιση.

    Ξεχωριστά αντιμετωπίζεται, επιπρόσθετα, η περίπτωση άσκησης αγωγής για ακύρωση απόφασης, η οποία ελήφθη πλημμελώς λόγω μη παροχής οφειλόμενων πληροφοριών, που αφορούν τη ληφθείσα απόφαση (κατ΄ άρ. 137 §2 περ. α΄ -άρ. 137 §3 εδ. δ΄). Στην περίπτωση αυτή, οι ενάγοντες πρέπει να συγκεντρώνουν το 1/20, κατ’ ελάχιστο, του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Περαιτέρω, όμως, πρέπει να αιτήθηκαν προσηκόντως τη χορήγηση των πληροφοριών (κατ’ άρ. 141). Αν δεν ακολούθησαν την προβλεπόμενη διαδικασία, η απόφαση δεν πάσχει.

    Οι ενάγοντες μέτοχοι οφείλουν να αποδείξουν ότι, τόσο κατά την άσκηση της αγωγής όσο και κατά το χρόνο κατάθεσης των προτάσεων (σύμφωνα με την §1 άρ. 237 ΚΠολΔ) διαθέτουν τις μετοχές που τους παρέχουν το δικαίωμα να ασκήσουν την αγωγή (άρ. 137 §9 εδ. α΄). Αδιάφορο, επομένως, αν τις διαθέτουν κατά τη συζήτηση ή κατά την έκδοση της απόφασης. Αν δεν επικαλεστούν οι ενάγοντες ότι διαθέτουν το απαιτούμενο ποσοστό, η αγωγή τους θα απορριφθεί ως απαράδεκτη˙ αν το επικαλεστούν χωρίς να το αποδείξουν, ως ουσία αβάσιμη. Είναι ενδεχόμενο οι ενάγοντες, μετά την άσκηση της αγωγής τους, να μεταβιβάσουν μέρος ή το σύνολο των μετοχών τους, ώστε κατά το χρόνο κατάθεσης των προτάσεων να μην συγκεντρώνουν, πλέον, τα απαιτούμενα ποσοστά. Στην τελευταία αυτή περίπτωση, οι ενάγοντες μέτοχοι δικαιούνται να ζητήσουν με τις προτάσεις τους αποζημίωση (σύμφωνα με την §4  άρ 137 -άρ. 137 §9 εδ. α΄).

    (β) Ως προς το έννομο συμφέρον

    Για την άσκηση αγωγής ακύρωσης απόφασης ΓΣ, έννομο συμφέρον δικαιολογεί ο μέτοχος που είτε δεν συμμετείχε/παραστάθηκε στη σχετική ΓΣ είτε εναντιώθηκε στη λήψη της ακυρώσιμης απόφασης.

    Ως μη συμμετοχή νοείται η (μη) παράσταση μετόχου στη ΓΣ αυτοπροσώπως ή μέσω αντιπροσώπου. Θεωρείται, ωστόσο, ότι ο μέτοχος δεν παραστάθηκε κι όταν ο Πρόεδρος της ΓΣ αρνήθηκε να του δώσει τον λόγο ή παράνομα του τον αφαίρεσε ή δεν επιτράπηκε στον εν λόγω μέτοχο να ψηφίσει.

    Στην περίπτωση που ο μέτοχος παρέστη, κατά τα άνω, στη ΓΣ (στο πλαίσιο της οποίας ελήφθη η ελαττωματική απόφαση), απαιτείται να έχει δηλωθεί η αντίθεσή του κατά της επίμαχης απόφασης. Η προϋπόθεση αυτή νοείται ως έκφανση της καλόπιστης συμπεριφοράς και, συγκεκριμένα, της μη εκδήλωσης αντιφατικής συμπεριφοράς. Η εν λόγω αντίθεση του μετόχου, οφείλει να είναι ρητή. Αρνητική ή λευκή ψήφος ή αποχή δεν νοούνται ως αντίθεση. Η εναντίωση του μετόχου θα πρέπει, επίσης, να έχει διατυπωθεί έως το πέρας της ΓΣ. Δεν απαιτείται, πάντως, τήρηση ορισμένου τύπου ούτε και συγκεκριμένη αιτιολογία σχετικά με την εναντίωσή του. Η τελευταία (:εναντίωση) του μετόχου, που εξασφαλίζει τη νομιμοποίησή του για την άσκηση της εν λόγω αγωγής, προαπαιτούμενο είναι να συνοδεύεται με αρνητική ψήφο. Κι αν παρά την εκδήλωση της αντίθεσής του ψήφισε θετικά, δεν δικαιούται να ασκήσει αγωγή.

    Ο ενάγων μέτοχος υποχρεούται να επικαλεστεί και να αποδείξει τόσο την παράσταση όσο και την εναντίωσή του κατά της απόφασης της ΓΣ την οποία προσβάλλει. Η εναντίωσή του είναι δυνατό να αποδειχθεί με κάθε πρόσφορο αποδεικτικό μέσο. Συνεπώς, δεν απαιτείται η καταγραφή της στα πρακτικά της ΓΣ. Η απόδειξη, πάντως, της εναντίωσης με διαφορετικό τρόπο, εκτός των πρακτικών, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως δεν θα είναι, εν τέλει, ευχερής.

    Η αμέσως ανωτέρω προϋπόθεση για την παράσταση και εναντίωση στην (ελαττωματική) απόφαση της ΓΣ, θα πρέπει να πληρούται -κατά την ορθότερη άποψη- και στην περίπτωση της ακύρωσης απόφασης ΓΣ λόγω άρνησης παροχής πληροφοριών (σύμφωνα με το άρ. 141). Αρκεί η μη παράσταση να μην οφείλεται σε γεγονός, που εμπίπτει στη σφαίρα ευθύνης της ΑΕ.

    Ιδίως Ως Προς Τα Μέλη ΔΣ

    Τα πρόσωπα που συναπαρτίζουν το ΔΣ φέρουν υποχρέωση πίστης αλλά και υποχρέωση επιμέλειας απέναντι στην εταιρεία. Στο πλαίσιο αυτό φέρουν (και) την υποχρέωση τήρησης της νομιμότητας. Από τη σχετική τους ευθύνη πηγάζει και το δικαίωμά τους για άσκηση αγωγής ακύρωσης κατά ελαττωματικής απόφασης της ΓΣ. Κάθε μέλος του ΔΣ μπορεί ξεχωριστά να ασκήσει την εν λόγω αγωγή˙ όχι όμως και το ΔΣ ως συλλογικό όργανο.

    Κρίσιμο χρονικό σημείο κατά το οποίο πρέπει να συντρέχει στο πρόσωπο του ενάγοντος η ιδιότητα του μέλους του ΔΣ συνιστά ο χρόνος άσκησης της αγωγής. Αδιάφορο, επομένως, είναι αν κατείχε τη συγκεκριμένη ιδιότητα (του μέλους του ΔΣ) κατά το χρόνο λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης.

    Παθητική Νομιμοποίηση

    Η ΑΕ, μόνον, είναι εκείνη που παθητικά νομιμοποιείται στην αγωγή ακύρωσης απόφασης ΓΣ (άρ. 137 §8). Η συγκεκριμένη αγωγή, στρέφεται κατά της ΑΕ, ανεξάρτητα από τον λόγο ακυρωσίας˙ ακόμα κι αν αυτός αφορά πράξη ή παράλειψη μετόχων ή μελών ΔΣ.

    Επομένως, αγωγή που ασκείται κατά μετόχων και μελών του ΔΣ, απορρίπτεται ως προς το σκέλος που στρέφεται κατ’ εκείνων (2244/2022 ΕφΑθ ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    Αρμοδιότητα & Προθεσμία

    Η αγωγή ακύρωσης εκδικάζεται ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου της έδρας της εταιρείας (άρ. 137 §7).

    Η αγωγή ακύρωσης απόφασης ΓΣ ασκείται εντός αποσβεστικής προθεσμίας τεσσάρων (4) μηνών από τη λήψη της απόφασης ή, αν η απόφαση υποβάλλεται σε δημοσιότητα, από την καταχώρισή της στο Γ.Ε.ΜΗ. (άρ. 137 §8 εδ. α΄). Η σχετική πρόβλεψη είναι αναγκαστικού δικαίου και η σχετική προθεσμία δεν είναι δυνατό να συντμηθεί ή να παραταθεί (στη βάση καταστατικής πρόβλεψης ή εξωεταιρικής συμφωνίας). Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της εν λόγω προθεσμίας, η ελαττωματική απόφαση της ΓΣ καθίσταται απρόσβλητη.

    Η προθεσμία έγερσης αγωγής ακύρωσης απόφασης ΓΣ επεκτάθηκε κατά ένα (1) μήνα σε σχέση με το προϊσχύσαν καθεστώς. Τούτο, µε γνώμονα τον εύλογο χρόνο που απαιτείται για τη συλλογή των απαιτούμενων στοιχείων και την τεκμηρίωση του υποβαλλόμενου αιτήματος, ενόψει και των πρακτικών συνθηκών αναζήτησης στοιχείων από τη Διοίκηση και δημοσίευσης των αποφάσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. (βλ. σχετικά Αιτ. Έκθ. ν. 4548/2018 επί του άρ. 137).

    Η εν λόγω τετράμηνη προθεσμία δεν συμπληρώνεται πριν ο µέτοχος λάβει το πρακτικό της ΓΣ, όπου έχει καταχωρισθεί η ελαττωματική απόφαση. Υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι ζήτησε το επίμαχο πρακτικό εντός της συγκεκριμένης προθεσµίας (134 §2 -βλ. σχετικά Αιτιολογική Έκθεση ν. 4548/2018 επί του άρ. 137).

     

    Η έγερση αγωγής ακύρωσης ακυρώσιμης απόφασης ΓΣ είναι μια εξαιρετικά σημαντική ενέργεια που τα συμφέροντα των μετόχων της ΑΕ σκοπεί να διαφυλάξει. Απολύτως περιορισμένος, κατά λογική ακολουθία, ο κύκλος των προσώπων που δικαιούνται να την ασκήσουν (:μέτοχοι και μέλη ΔΣ) και υπό συγκεκριμένες, μάλιστα- αυστηρές, προϋποθέσεις. Θα πρέπει, κατά τούτο, ιδιαίτερα προσεκτικοί να είναι τόσο εκείνοι που φέρουν την ευθύνη της ΓΣ (:διοίκηση της ΑΕ) όσο και οι δικαιούμενοι να ασκήσουν μια τέτοια αγωγή. Και τούτο γιατί τα αποτελέσματα μιας ακύρωσης απόφασης της ΓΣ δεν είναι καθόλου αμελητέα. Περί αυτών πάντως  (αλλά και περί της προσωρινής προστασίας και δημοσιότητας) σε επόμενη αρθρογραφία μας.-

     

    Σταύρος Κουμεντάκης

    Managing Partner

    Koumentakis and Associates Law Firm

     

     

    Σημ.: Το άρθρο Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ», «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες» και «Μετοχές και μέτοχοι ΑΕ». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση 

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

     

  • Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αιτιώδης Σύνδεσμος & Ανεπίτρεπτο Ακύρωσης

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αιτιώδης Σύνδεσμος & Ανεπίτρεπτο Ακύρωσης

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αιτιώδης Σύνδεσμος & Ανεπίτρεπτο Ακύρωσης (άρ. 137 §§5 & 6)

    Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, του ανώτατου εταιρικού οργάνου της ΑΕ, ενδέχεται, για συγκεκριμένους λόγους, να καθίστανται ακυρώσιμες. Ο νομοθέτης προβλέπει, ειδικά, τους λόγους αυτούς [οι οποίοι μας έχουν, ήδη, απασχολήσει: «Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ Αντίθεση Στον Νόμο & Το Καταστατικό, Μη Νόμιμη Σύγκληση & Συγκρότηση (άρ. 137 §1)» και «Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών (άρ. 141) & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας (άρ. 137 §2)»]. Αναφύονται, πάντοτε, ζητήματα σχετικά με την αναγκαιότητα ύπαρξης αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ ελαττώματος και λήψης απόφασης, ως προϋπόθεση επέλευσης της ακυρωσίας. Τούτα θα μας απασχολήσουν στο παρόν. Θα μας απασχολήσουν, επίσης, και οι περιπτώσεις εκείνες που συγκεκριμένες αποφάσεις ΓΣ δεν είναι δυνατό να ακυρωθούν.

    Αιτιώδης Σύνδεσμος Μεταξύ Πλημμέλειας & Ελαττώματος

    Όπως και υπό το προϊσχύσαν νομοθετικό καθεστώς, ο νομοθέτης (του ν. 4548/2018) δεν απαιτεί (ρητά) αιτιώδη σύνδεσμο ανάμεσα στη διαδικαστική πλημμέλεια και το ελάττωμα της απόφασης. Μοναδική εξαίρεση για την οποία υφίσταται ρητή μνεία για την εξάρτηση της ακυρωσίας από το διαδικαστικό σφάλμα αποτελούν οι συγκεκριμένες περιπτώσεις (αρ. 137 §5), οι οποίες και κατωτέρω θα μας απασχολήσουν. Όσον αφορά τις λοιπές περιπτώσεις ακυρωσίας, διαιωνίζεται έως και σήμερα η διχογνωμία που αφορά την ανάγκη (ή μη) συνδρομής αιτιώδους συνδέσμου.

    Θεωρία Του Αιτιώδους Συνδέσμου

    Κατά μία άποψη, προϋπόθεση επέλευσης του αποτελέσματος της ακυρωσίας αποτελεί η επιρροή (και συναφής αιτιώδης σύνδεσμος) της διαδικαστικής πλημμέλειας στη λήψη της απόφασης. Με άλλα λόγια: η επίδραση της πλημμέλειας στο αποτέλεσμα της απόφασης. Υποστηρίζεται όμως και η αντίθετη άποψη που στηρίζεται, κατά βάση, στη γραμματική ερμηνεία του νόμου (:ρητή αξίωση του νομοθέτη για την ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μόνον στην §5 αρ. 137 και η σιωπή του στις λοιπές περιπτώσεις). Πρόσθετο επιχείρημα της τελευταίας, αυτής, άποψης συνιστά και  το γεγονός ότι η αξίωση ύπαρξης ενός τέτοιου, δυσαπόδεικτου, αιτιώδους συνδέσμου, θα καθιστούσε τη θέση της μειοψηφίας ιδιαιτέρως δυσχερή. Η άποψη αυτή μοιάζει και η ορθότερη. Έχει, μάλιστα, κριθεί πως στην περίπτωση παραβίασης των διατάξεων περί συγκρότησης, δημοσίευσης, απαρτίας και πλειοψηφίας, λόγω του αναγκαστικού δικαίου χαρακτήρα αυτών, δεν απαιτείται και επίδραση του σφάλματος στην απόφαση, προκειμένου τούτη να κριθεί ακυρώσιμη (3614/2018 ΜΕφΑθ, 410/2016 ΑΠ, ΤΝΠ QUALEX).

    Θεωρία Βαρύτητας Παρανομιών Ή Συνάφειας

    Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω αμφιγνωμιών, αναπτύχθηκε έτερη άποψη. Βάσει αυτής, αναγκαία είναι η εξεύρεση έτερου κριτηρίου,  για το ακυρώσιμο ή μη της απόφασης. Συγκεκριμένα, ενδεδειγμένο κριτήριο, κατά την άποψη αυτή, συνιστά η βαρύτητα της παρανομίας και η επίδραση της στα δικαιώματα συμμετοχής, ενημέρωσης και ψήφου του μετόχου. Αν τούτη είναι ιδιαιτέρως σοβαρή και επηρεάζει σημαντικά τα εν λόγω μετοχικά δικαιώματα, η απόφαση καθίσταται ακυρώσιμη.

    Πρόκειται στην πραγματικότητα για μια αξιολογική εκτίμηση των επιπτώσεων παρανομίας. Υιοθετώντας την ανωτέρω θέση, η ανάγκη ύπαρξης αιτιώδους συνδέσμου επεκτείνεται και σε περαιτέρω περιπτώσεις, πέραν των –κατωτέρω αναφερόμενων- περιπτώσεων της §5 του άρ. 137. Μπορεί, επομένως, να υπάρξουν ελαττώματα που ακόμη και αν δεν συγκαταλέγονται στην εν λόγω διάταξη, ομοίως, να μην οδηγούν στην ακυρωσία. Τούτο, γιατί δεν θίγονται διοικητικά δικαιώματα μετόχων. Παραδείγματα τέτοιων περιπτώσεων, συνιστούν, λ.χ., η ανακριβής αναγραφή της ώρας συνεδρίασης στο πρακτικό της ΓΣ, η μικρή καθυστέρηση στην έναρξη της συνεδρίασης.

    Λόγοι Ακυρωσίας …Υπό Προϋποθέσεις

    Ο νομοθέτης, όπως ήδη σημειώθηκε, κινήθηκε προς τη λογική εξάρτησης της ακυρωσίας από ορισμένο σφάλμα. Κατέγραψε, λοιπόν, και απέκλεισε, συνάμα, μια σειρά από διαδικαστικές πλημμέλειες, οι οποίες δεν είναι δυνατό, καταρχήν, να καταστήσουν ακυρώσιμη τυχόν απόφαση της ΓΣ. Εκτός και αν πληρούται, εν προκειμένω, η (ρητά επιφυλασσόμενη) προϋπόθεση του αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ διαδικαστικής πλημμέλειας και λήψης απόφασης.

    Πρόκειται για τις ακόλουθες περιπτώσεις:

    (α) Καταρχάς, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας συμμετοχής σε αυτή προσώπων που δεν είχαν το δικαίωμα αυτό (σχετικά με τους νομιμοποιούμενους προς τούτο, βλ. «Δικαιούμενοι Συμμετοχής στη Γενική Συνέλευση ΑΕ»). Τούτο, εκτός αν η συμμετοχή τους ήταν αποφασιστική για την επίτευξη απαρτίας ή η ψήφος τους αποφασιστική για την επίτευξη πλειοψηφίας (άρ. 137 §5 περ. α΄). Το βάρος απόδειξης της μη νομιμοποίησης συμμετέχοντος προσώπου και της ύπαρξης αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ της μη νομιμοποιούμενης συμμετοχής και του αποφασιστικού της χαρακτήρα για την επίτευξη απαρτίας και πλειοψηφίας φέρει ο ενάγων.

    Η εν λόγω πρόβλεψη εισήχθη υπό το προϊσχύσαν καθεστώς του ν. 3604/2007. Ωστόσο, προ της εν λόγω εισαγωγής, γινόταν δεκτό ότι τυχόν συμμετοχή μη νομιμοποιούμενου προσώπου επέφερε την ακυρότητα της ληφθείσας απόφασης. Τούτο, όχι μόνον όταν η συμμετοχή αυτή καθίστατο κρίσιμη για την επίτευξη απαρτίας ή πλειοψηφίας. Αλλά και σε περίπτωση ψυχολογικού επηρεασμού των υπόλοιπων συμμετεχόντων εξαιτίας αυτής (ΣυμβΕφΑθ 1749/2000 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Πλέον, η ακυρωσία εξαρτάται από καθαρά αντικειμενικά κριτήρια.

    Σημειώνεται ότι τυχόν ακυρωσία δεν επέρχεται σε περίπτωση συμμετοχής προσώπου χωρίς σχετικό δικαίωμα, εφόσον συμμετείχε στη ΓΣ δυνάμει απόφασης ασφαλιστικών μέτρων και εν συνεχεία, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν μέτοχος και απορρίφθηκε, ως εκ τούτου, η σχετική του αγωγή (ΟλΑΠ, 20/2019 ΠΠρ Αθηνών, αμφότερες σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Και τούτο, διότι ακόμα και η προσωρινή ρύθμιση κατάστασης με απόφαση ασφαλιστικών μέτρων (ήτοι: συμμετοχή και ψηφοδοσία στην ΓΣ) είναι αμετάκλητη.

    (β) Επίσης, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας ακυρότητας ή ακυρωσίας επί μέρους ψήφων, εκτός αν οι ψήφοι αυτές ήταν αποφασιστικές για την επίτευξη πλειοψηφίας (άρ. 137 §5 περ. β΄). Ομοίως, το βάρος απόδειξης της ακυρότητας/ακυρωσίας ψήφου και του προαναφερόμενου αιτιώδους συνδέσμους φέρει ο ενάγων.

    (γ) Περαιτέρω, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας ανακρίβειας, αοριστίας ή πλημμελειών τήρησης του σχετικού πρακτικού. Τούτο, εκτός αν για τους λόγους αυτούς δεν είναι δυνατόν να διαγνωσθεί το περιεχόμενο της απόφασης (άρ 137 §5 περ. γ΄). Λαμβάνεται, δηλαδή, εν προκειμένω, υπόψη ο σκοπός τήρησης των πρακτικών (130/2015 ΠΠρ Ρόδου, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Σχετικές πλημμέλειες μόνο συνδυαστικά με την αδυναμία διάγνωσης του περιεχομένου της απόφασης που έχει ληφθεί, μπορούν να καταστήσουν την απόφαση ακυρώσιμη (λ.χ. δεν μπορεί να διαπιστωθεί ποια από τις προτάσεις των μετόχων ψηφίστηκε). Αντίθετα, στην περίπτωση που η γνώση του περιεχομένου της απόφασης δύναται να επιτευχθεί με άλλο τρόπο, δεν οδηγούμαστε σε σχετικό ελάττωμα και δεν μπορεί η απόφαση να ακυρωθεί.

    (δ) Επιπλέον, απόφαση της ΓΣ δεν μπορεί να ακυρωθεί εξαιτίας ελαττώματος της απόφασης του ΔΣ, με την οποία συγκλήθηκε η ΓΣ. Τούτο, εκτός αν για το λόγο αυτόν δεν υπήρξε έγκαιρη και επαρκής πληροφόρηση των μετόχων (άρ. 137 §5 περ. δ΄). Το σχετικό βάρος απόδειξης φέρει ο ενάγων.

    Τα ως άνω ελαττώματα δεν οδηγούν, άνευ ετέρου, στην ακυρωσία. Εκτός κι αν υφίσταται αιτιώδης σύνδεσμος ανάμεσα στο εκάστοτε σφάλμα και στη λήψη της πλημμελούς απόφασης. Ωστόσο, δεν είναι ακυρώσιμη (άρ. 137 §5 περ. ε’):

    (i) Απόφαση ΓΣ, επειδή, προηγουμένως, δεν ικανοποιήθηκε το ακόλουθο αίτημα ατομικής πληροφόρησης του μετόχου μη εισηγμένης ΑΕ: να του αποστέλλει, κατόπιν αιτήματος του, από ΑΕ, με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, ατομική πληροφόρηση για την επικείμενη ΓΣ, τουλάχιστον 10 ημέρες πριν από την ημέρα της συνεδρίασης (άρ. 122 §4).

    (ii) Απόφαση ΓΣ, επειδή, προηγουμένως, δεν τηρήθηκαν από την ΑΕ οι πρόσθετες υποχρεώσεις πληροφόρησης των μετόχων πριν τη ΓΣ (άρ. 123 §§ 3-5).

    (iii) Απόφαση ΓΣ, εξαιτίας μη τήρησης ή πλημμελούς τήρηση των διατάξεων για την αντιπροσώπευση (άρ. 128).

    Για την ως άνω ρύθμιση έχουν διατυπωθεί (και όχι αδικαιολόγητα) σοβαρές ενστάσεις. Όπως, ήδη, έχουμε επισημάνει (βλ. «Αντιπροσώπευση Μετόχων»), ορθότερο, κατά τούτο, κρίνεται-τελολογικά ερμηνεύοντας τη συγκεκριμένη ρύθμιση, να μη εφαρμόζεται επί παραβάσεων που θίγουν το δικαίωμα του μετόχου να διορίζει αντιπρόσωπο και να συμμετέχει μέσω αυτού στη ΓΣ. Απαγόρευση, ως εκ τούτου, μετόχου να συμμετάσχει (και ψηφίσει) δι’ αντιπροσώπου στη ΓΣ, θα πρέπει να οδηγεί σε ακυρωσία της ακόλουθης απόφασής της λόγω κακής συγκρότησης.

     (iv) Απόφαση ΓΣ, εξαιτίας πλημμελούς τήρησης των διατάξεων για την εκλογή και τις αρμοδιότητες του Προέδρου της ΓΣ (άρ. 129). Άλλωστε, και στην §3 του άρθρου 129 προβλέπεται, ήδη, ότι η μη εκλογή ή η μη σύννομη εκλογή προέδρου, καθώς και η μη τήρηση των διατυπώσεων περί των αρμοδιοτήτων του Προέδρου (της §2 του άρ. 129) δεν επηρεάζουν το κύρος των αποφάσεων της ΓΣ, αν δεν συντρέχουν άλλα, πρόσθετα, ελαττώματα.

    Οι ως άνω (υπό i έως iv) περιπτώσεις συνιστούν «ήσσονος σημασίας» ρυθμίσεις, που εισάγουν, απλώς, «πρόσθετες πτυχές» στη διαδικασία λήψης απόφασης από τη ΓΣ (βλ. Αιτιολογική Έκθεση ν. 4548/2018 επί άρ. 137). Κρίνεται, ως εκ τούτου, συμφερότερο για την ΑΕ, η παράβαση αυτών να μην ανάγεται σε λόγο ακυρωσίας των αποφάσεων της ΓΣ

    Περιπτώσεις Απαγόρευσης Ακύρωσης Απόφασης ΓΣ

    Πλέον των ως άνω, ο νομοθέτης καθορίζει, ρητά, το πρώτον με τον ν. 4548/2018, δύο περιπτώσεις οι οποίες δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ακυρωσία της απόφασης ΓΣ (άρ. 137 §6). Πρόκειται για τις εξής:

    (α) Αποφάσεις ΓΣ Περί Έκδοσης Τίτλων Προς Εισαγωγή Σε Ρυθμιζόμενη Αγορά Ή ΠΜΔ

    Καταρχάς ορίζεται ότι δεν μπορούν να ακυρωθούν αποφάσεις της γενικής συνέλευσης που έχουν ως αντικείμενο την έκδοση τίτλων που πρόκειται να εισαχθούν σε ρυθμιζόμενη αγορά ή σε ΠΜΔ (137 §6 εδ. α΄).

    Η εν λόγω πρόβλεψη περί του μη επιτρεπτού της ακύρωσης των ως άνω αποφάσεων της ΓΣ τέθηκε με γνώμονα τις σοβαρές πρακτικές δυσχέρειες που θα μπορούσε η ακύρωση αυτή να επιφέρει (ιδίως όσων αφορά τυχόν αποφάσεις για αύξηση κεφαλαίου ή έκδοση νέων µετοχών µε µείωση της ονοµαστικής αξίας των µετοχών – split, ή έκδοση οµολογιών). Εξαιτίας, λοιπόν και κατά κύριο λόγο εξαιτίας της ανάµειξης και -αναγκαία- της ενιαίας συναλλακτικής κυκλοφορίας των άυλων δικαιωµάτων προτίµησης και των εν γένει άυλων τίτλων της εταιρεία προτάθηκε να μην επιτρέπεται η ακύρωσή τους. Εξάλλου, στην περίπτωση που μέτοχος θίγεται από ελάττωμα σχετικής απόφασης (που δεν είναι δυνατό να ακυρωθεί), η προστασία του από το εν λόγω ελάττωμα θα είναι η αποκατάσταση της ζημίας που υπέστη από την απόφαση εξαιτίας των γεγονότων, που αναφέρονται στην παρ. 4 του άρ. 137. Σαφώς, υπό την προϋπόθεση ότι ο μέτοχος δεν παρέστη στην επίμαχη ΓΣ (άρ. 137 §6 εδ. β΄). Ή, άλλως, ότι αντιτάχθηκε στην απόφαση από την οποία και θίγεται. Το θιγόµενο, δε, πρόσωπο µπορεί να αξιώσει αποζημίωση και από άλλα, πλην της εταιρείας, πρόσωπα, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις των γενικών διατάξεων (βλ. σχετικά Αιτιολογική Έκθεση ν. 4548/2018 επί του άρ. 137).

    (β) Επικυρωθείσες Αποφάσεις ΓΣ

    Περαιτέρω, δεν μπορούν να ακυρωθούν αποφάσεις της ΓΣ, τις οποίες η τελευταία επικύρωσε με νεότερη απόφασή της. Και συγκεκριμένα, διορθώνοντας ή αποκαθιστώντας την πλημμέλεια που αποτελούσε το λόγο της ακυρωσίας (άρ. 137 §6 εδ. γ΄).

    Υπό το προϊσχύσαν καθεστώς, η ως άνω δυνατότητα επικύρωσης με αναδρομική ενέργεια δεν γινόταν δεκτή. Άλλο ήταν το ζήτημα της δυνατότητας μεταβολής της χωρίς το εκάστοτε ελάττωμα με ισχύ, σαφώς, για το μέλλον. Ωστόσο, ο ν. 4548/2018 μετέβαλλε το σχετικό καθεστώς. Πλέον, η επικύρωση ακυρώσιμης απόφασης με αναδρομική ισχύ είναι δυνατή. Απαραίτητη, βέβαια, προϋπόθεση, η δυνατότητα διόρθωσης της σχετικής πλημμέλειας. Κατόπιν, δε, της επικύρωσης, ακύρωση της θεραπευθείσας απόφασης δεν νοείται.

    Στο ως άνω πλαίσιο, σε περίπτωση που ασκήθηκε αγωγή ακύρωσης για επικυρωθείσα απόφαση, προβλέπεται ρητά ότι «τρίτοι» δικαιούνται να ζητήσουν από την εταιρεία τα έξοδα της δίκης ακύρωσης, στα οποία υποβλήθηκαν. Επίσης, την αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν λόγω της επικύρωσης (άρ. 137 §6 εδ. δ΄). Μολονότι ο νομοθέτης χρησιμοποιεί την έννοια του τρίτου, στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται συγκεκριμένα, μόνον, πρόσωπα. Ειδικότερα, οι ενεργητικά νομιμοποιούμενοι να ασκήσουν αγωγή ακύρωσης: οι μέτοχοι και τα μέλη ΔΣ. Επίσης και οι ενεχυρούχοι δανειστές & οι επικαρπωτές, εφόσον διαθέτουν, βέβαια, τη σχετική εξουσία.

     

    Οι αποφάσεις της ΓΣ είναι, κατά κανόνα, ιδιαίτερης σημασίας, βαρύτητας και αξίας. Το ενδεχόμενο και δυνατότητα της ακύρωσής τους προϋποθέτει, κατά κανόνα, σχέση (:αιτιώδη σύνδεσμο) ανάμεσα στο ελάττωμα και την (προβληματική) απόφαση της ΓΣ. Κάποιες αποφάσεις είναι, υπό προϋποθέσεις, ακυρώσιμες και κάποιες άλλες καθίστανται, επίσης από τον νόμο, μη ακυρώσιμες. Ακόμα, όμως, και οι τελευταίες δημιουργούν αξιώσεις υπέρ εκείνων που ζημιώνονται. Ιδιαίτερη, κατά τούτο, η σημασία που πρέπει να δίδεται σ’ εκείνους που έχουν την ευθύνη της λήψης τους. Προς όφελος της εταιρείας και, φυσικά, των πλειοψηφούντων μετόχων.-

     

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αιτιώδης Σύνδεσμος & Ανεπίτρεπτο Ακύρωσης αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ», «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες» και «Μετοχές και μέτοχοι ΑΕ». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση 

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

     

  • Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Πρόβλημα, εν τέλει, ή business opportunity;

    Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Πρόβλημα, εν τέλει, ή business opportunity;

    Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Πρόβλημα, εν τέλει, ή business opportunity; Προσεγγίσαμε, ήδη, την αναγκαιότητα, το πεδίο εφαρμογής και στόχους, τις ασφαλιστικές δικλείδες και μέριμνα για τις μικρότερες επιχειρήσεις της Πρότασης Οδηγίας για τους οικολογικούς ισχυρισμούς (Greenwashing). Απομένει ένα, απολύτως κρίσιμο, ερώτημα να απαντηθεί: θα καταλήξει, άραγε, ένα ελκυστικό ευχολόγιο για την επιχειρηματική κοινότητα, το περιβάλλον και τους Ευρωπαίους καταναλωτές; Ή, μήπως, δαμόκλειο σπάθη για τους παραβάτες; Ή, τέλος, ένα σημαντικό business opportunity για τους (επιχειρηματικά) σώφρονες; Περί αυτών το παρόν.

    Η αξιοπιστία των ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών και σημάτων

    Με την υιοθέτηση της συγκεκριμένης πρότασης Οδηγίας και την απαγόρευση προβολής ισχυρισμών που δεν πληρούν τα ελάχιστα κριτήρια, δεν χωρεί αμφιβολία πως θα βελτιωθεί η αξιοπιστία των πληροφοριών που παρέχονται στους καταναλωτές. Αντίστοιχα, και όσον αφορά τη θέσπιση ελάχιστων κριτηρίων για τα περιβαλλοντικά σήματα, θα αυξηθεί η διαφάνεια και αξιοπιστία τους, θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών προς τα προϊόντα που τα φέρουν, θα ενισχυθεί η ζήτησή τους, θα βοηθηθεί η λήψη βιώσιμων επιλογών από μέρους των καταναλωτών. Αυτές τους όμως οι επιλογές και περισσότερο βιώσιμη, εν τέλει, κατανάλωση είναι δεδομένο πως θα έχουν θετικό αντίκτυπο προς το περιβάλλον (μέσω της αγοράς και κατανάλωσης προϊόντων περισσότερο φιλικών προς αυτό)-(Αιτ. Έκθεση-υπό 3.2.2). Θετικό αντίκτυπο -σταδιακά ολοένα και περισσότερο- αναμένεται, με βεβαιότητα, να έχει και σ’ εκείνες από τις επιχειρήσεις που παράγουν τα εν λόγω προϊόντα (έναντι εκείνων που δεν πληρούν τις συγκεκριμένες απαιτήσεις): αύξηση πωλήσεων και, κατ’ αναπόδραστη συνέπεια, μεγεθών.

    Ο υγιής ανταγωνισμός

    Με την υιοθέτηση της εν λόγω πρότασης Οδηγίας, μια από τις σημαντικότερες συνέπειες θα είναι η προαγωγή των όρων του ισότιμου και υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων: εκείνων που προβάλλουν ρητούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και χρησιμοποιούν αντίστοιχα σήματα. Κι όσον αφορά, ειδικά, τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες χώρες της ΕΕ, θα αποφευχθεί η εφαρμογή μη εναρμονισμένων εθνικών πρακτικών-συχνά βλαπτικών για κείνες που πιστά συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους και υιοθετούν αληθείς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και αξιόπιστα σήματα. Θα μειωθεί, εν τέλει, η ανασφάλεια δικαίου και το (συνολικό) κόστος για τις εταιρείες καθώς θα πρέπει να τηρούν παρόμοιους κανόνες εντός της εσωτερικής αγοράς και ενιαίως αποδεκτά σήματα (Αιτ. Έκθεση-υπό 3.2.2).

    Οι επιχειρήσεις που «ψαρεύουν στα θολά νερά»

    Οι επιχειρήσεις που δεν πληρούν τα κριτήρια που απαιτεί η πρόταση της ανωτέρω Οδηγίας ή προβάλλουν, σήμερα, ψευδείς οικολογικούς ισχυρισμούς, θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση. Θα αναγκασθούν να αφαιρέσουν τις σχετικές (αναληθείς ή μη τεκμηριωμένες) αναφορές στα υλικά συσκευασίας, στις καταχωρίσεις, στα φυλλάδιά τους. Καθώς όμως η ενσωμάτωση της εν λόγω Οδηγίας στα εθνικά δίκαια μπορεί να λάβει χώρα εντός 18μήνου και η εφαρμογή των διατάξεών της εντός 24μήνου από τη θέση σε εφαρμογή της, ουσιαστικά δεν μιλάμε για πρόσθετο κόστος αλλά για αναγκαία και όχι οικονομικά επιβαρυμένη προσαρμογή-(Αιτ. Έκθεση-υπό 3.2.2). Επομένως, και σε πρακτικό επίπεδο, οι εν λόγω επιχειρήσεις έχουν ικανό χρονικό διάστημα να βλάπτουν τους καταναλωτές, το περιβάλλον, τον υγιή ανταγωνισμό και τις ανταγωνίστριες επιχειρήσεις που λειτουργούν σεβόμενες τους καταναλωτές και το περιβάλλον. Κι αν, παρά ταύτα, συνεχίσουν να παρανομούν, βαρύς, προβλέπεται, ο πέλεκυς της δικαιοσύνης (των κρατών μελών) επί της κεφαλής αυτών…

    Το κόστος της υιοθέτησης ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών και σημάτων

    Εναπόκειται στις επιχειρήσεις να επιλέξουν να συμπεριλάβουν (ή μη) περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς σχετικά με προϊόντα τους (ή τις ίδιες) στις εθελοντικές εμπορικές ανακοινώσεις τους-στο πλαίσιο εμπορικών πρακτικών τους προς τους καταναλωτές. Εφόσον όμως το επιλέξουν, θα υπόκεινται, κατ’ αναπόδραστη συνέπεια-(αρ. 1) στις ρυθμίσεις και πεδίο εφαρμογής της εν λόγω Πρότασης Οδηγίας.

    Τα αξιούμενα να ληφθούν μέτρα για την τεκμηρίωση (αρ. 3 & 4), επαλήθευση, γνωστοποίηση (αρ. 5 & 6), επικαιροποίηση και επαναβεβαίωση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών και συγκριτικών όμοιων δημιουργούν νέες αξιώσεις για τις επιχειρήσεις, καθώς και σημαντικά, σχετικά, κόστη. Η υιοθέτηση (των ενιαία, πλέον, αποδεκτών) περιβαλλοντικών σημάτων (αρ. 7) θα επιφέρει, κατ’ αναπόδραστη συνέπεια, αντίστοιχα κόστη για τις επιχειρήσεις. Στο συγκεκριμένο κόστος θα πρέπει να προστεθεί και το κόστος που θα επιβάλλουν οι αρμόδιες εθνικές αρχές για τις διαδικασίες (κατ’ αρ. 10) επαλήθευσης της τεκμηρίωσης και της γνωστοποίησης των προβαλλομένων ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών («με βάση τις απαιτήσεις των άρθρων 3 έως 7»). Η εν λόγω επαλήθευση, η οποία θα διενεργείται από αρμόδιο ελεγκτή (που πληροί τις προϋποθέσεις του αρ. 11), θα καταλήγει στην έκδοση πιστοποιητικού συμμόρφωσης (§§6-10 αρ. 10)

    Το (συνολικό-έμμεσο) κόστος υποβολής αίτησης για σήματα αναμένεται να αυξηθεί. Η αυξημένη εναρμόνιση, όμως, θα επιφέρει, δυνητικά, μείωση των συνολικών επιβαρύνσεών τους: ένα περιβαλλοντικό σήμα πλέον θα αρκεί-περισσότερα, όπως ενδεχομένως σήμερα, δεν θα απαιτούνται.

    Η πρόσβαση σε κεφάλαια

    Διαπιστώσαμε ήδη, σε προηγούμενη αρθρογραφία μας, πως οι επιχειρήσεις που θα επιλέξουν να συνεχίσουν να συμμορφώνονται με την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία αναφορικά με τα κριτήρια ESG και ειδικά, εν προκειμένω, για το περιβάλλον, θα έχουν βελτιωμένη (κατ’ ελάχιστον) πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια και τον τραπεζικό δανεισμό.

    Στο πλαίσιο της (και ήδη αναφερθείσας) Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, η ΕΕ έθεσε ως βασικό άξονα υλοποίησης το χρηματοπιστωτικό σύστημα, με σκοπό την κινητοποίηση ιδιωτικών ροών κεφαλαίων προς αειφόρες επενδύσεις. Tο ελληνικό τραπεζικό σύστημα κινείται, ήδη, προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Ήδη, και από μακρού χρόνου, συναντάμε (στις συμβάσεις χρηματοδότησης) όρους/αξίωση συμμόρφωσης των χρηματοδοτούμενων με ESG κριτήρια. Η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα επιδοτεί με 5% τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων που πληρούν ESG κριτήρια-μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας Καινοτομίας και των συνεργαζομένων τραπεζών.

    To Σύμφωνο PRI συνιστά μια επενδυτική πρωτοβουλία που προϋποθέτει τη δέσμευση των συμμετεχόντων στα ESG κριτήρια. Τα δημοσιευμένα στοιχεία, των οποίων ήδη γίναμε κοινωνοί, είναι απολύτως εντυπωσιακά: Στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία συμμετέχουν, ήδη, 180 επενδυτές που διαχειρίζονται 40τρισ.(!) USD καθώς και 28(!) Οργανισμοί Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας.

     

    Οι απαιτήσεις της Πρότασης Οδηγίας για τους Οικολογικούς Ισχυρισμούς αποδεικνύονται εξαιρετικά υψηλές. Επίσης: πολύ συγκεκριμένες˙ μόνον ως ευχολόγιο δεν θα ήταν δυνατό να χαρακτηριστούν. Δημιουργούν, κατ’ αναπόδραστη συνέπεια, σημαντικές κοστολογικές (και όχι μόνον) επιβαρύνσεις. Πολλαπλάσια, εντούτοις, τα οφέλη, πακτωλός κεφαλαίων και business opportunities για τις επιχειρήσεις που θα επιλέξουν τη συμμόρφωση.

    Κι όσον αφορά τις λοιπές;

    Οι ανωτέρω απαιτήσεις θα αποδειχθούν, χωρίς αμφιβολία, και εξαιρετικά αυστηρές: ως δαμόκλειος σπάθη θα επικρέμανται οι κυρώσεις επί των επιχειρήσεων που τη μη συμμόρφωσή τους θα επιλέξουν.

    Δεν προβλέπεται, δυστυχώς για ‘κείνες, μακροημέρευση.

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Πρόβλημα, εν τέλει, ή business opportunity; αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στην ενότητα ESG και Επιχειρήσεις

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

  • Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ:  Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών (άρ. 141) & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας (άρ. 137 §2)

    Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, του ανώτατου εταιρικού οργάνου της ΑΕ, είναι ενδεχόμενο να είναι ελαττωματικές.  Ήδη ασχοληθήκαμε  με την ακυρωσία των αποφάσεων της ΓΣ και κάποιους από τους λόγους της. Στο παρόν θα ολοκληρώσουμε με τις περιπτώσεις της μη χορήγησης πληροφοριών κατόπιν αιτήματος της μειοψηφίας (κατ’ άρ. 141) και της κατάχρησης της εξουσίας της πλειοψηφίας των μετόχων (άρ. 137 §2).

    Λόγοι Ακυρωσίας – Γενικά

    Οι λόγοι που καθιστούν τις αποφάσεις της ΓΣ ακυρώσιμες απαριθμούνται (αποκλειστικά) στον νόμο (άρ. 137 §§1 & 2). Τέτοιες αποφάσεις είναι, όπως σε προηγούμενη αρθρογραφία μας σημειώσαμε («Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ – Αντίθεση Στον Νόμο & Το Καταστατικό, Μη Νόμιμη Σύγκληση & Συγκρότηση») εκείνες που δεν είναι σύμφωνες με τον νόμο ή το καταστατικό. Εκείνες, επίσης, που έλαβε ΓΣ που δεν είχε νόμιμα συγκληθεί ή συγκροτηθεί.

    Υφίστανται, όμως, δύο ακόμη λόγοι ακυρωσίας. Συγκεκριμένα, ακυρώσιμη είναι (επίσης κατ’ άρ. 137 §2) η απόφαση που λήφθηκε: (α) χωρίς να παρασχεθούν οφειλόμενες πληροφορίες, που αφορούν το θέμα της ληφθείσας απόφασης και νόμιμα ζητήθηκαν (κατά το άρ. 141) από μετόχους που ζητούν την ακύρωση της απόφασης, ή (β) κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας (σύμφωνα με το 281 ΑΚ).

    Συγκεκριμένα:

    (α) Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών Επί Της Ληφθείσας Απόφασης

    Ακυρώσιμη είναι η απόφαση που λήφθηκε χωρίς να παρασχεθούν οφειλόμενες πληροφορίες, σχετικές με το θέμα της ληφθείσας απόφασης. Εφόσον, όμως, ζητήθηκαν από μετόχους της μειοψηφίας που άσκησαν το σχετικό τους δικαίωμα πληροφόρησης (κατά τα οριζόμενα στο άρ. 141).

    Μεταξύ των δικαιωμάτων μειοψηφίας που καθιερώνει ο νομοθέτης (κατ’ άρ. 141 ν. 4548/2018), συγκαταλέγεται και το δικαίωμα αίτησης χορήγησης πληροφοριών. Τούτο, ικανοποιείται από το ΔΣ. Οι αιτούμενες πληροφορίες αφορούν σε τρεις περιπτώσεις (άρ. 141 §§6-7):

    (α) παροχής συγκεκριμένων πληροφοριών για τις υποθέσεις της ΑΕ, στο μέτρο που αυτές είναι σχετικές με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης (άρ. 141 §6 εδ. α΄),

    (β) ανακοίνωσης στην τακτική ΓΣ των ποσών και παροχών της ΑΕ σε κάθε μέλος του ΔΣ ή τους διευθυντές της (κατά την τελευταία διετία –άρ. 141 §6 εδ. β΄) και

    (γ) παροχής συγκεκριμένων πληροφοριών για την πορεία των εταιρικών υποθέσεων και την περιουσιακή κατάσταση της εταιρείας (άρ. 141 §7 εδ. α΄).

    Εφόσον, επομένως, η -κατά νόμο αναγκαία- μειοψηφία προσηκόντως αιτήθηκε την παροχή πληροφοριών για τις παραπάνω περιπτώσεις, το ΔΣ υποχρεούται να τις παράσχει. Κι αν δεν το πράξει, στην περίπτωση που αφορούν το θέμα της ληφθείσας απόφασης, καθίσταται (η τελευταία) ακυρώσιμη. Η προϋπόθεση της συσχέτισης των πληροφοριών με τη ληφθείσα απόφαση συνδέεται άμεσα με τον σκοπό που εξυπηρετεί το συγκεκριμένο δικαίωμα. Ο νομοθέτης επιλέγει (και ορθά) οι μέτοχοι που θα συμμετάσχουν και θα ψηφίσουν για τη λήψη απόφασης, να είναι πλήρως ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι. Απαιτείται, ως εκ τούτου, να χορηγούνται οι οφειλόμενες, ήτοι οι αναγκαίες αντικειμενικά για τον μέσο μέτοχο πληροφορίες, ώστε αυτός να μπορεί να προβεί σε εκτίμηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης. Υποκειμενικά στοιχεία ενός εκάστου μετόχου (λ.χ. μορφωτικό επίπεδο) δεν λαμβάνονται υπόψη για το περιεχόμενο των προς παροχή πληροφοριών.

    Στο ανωτέρω πλαίσιο, αν οι οφειλόμενες πληροφορίες δεν έχουν ζητηθεί προσηκόντως, δεν μπορεί να θεμελιωθεί αντίστοιχη παράβαση του δικαιώματος ενημέρωσης της μειοψηφίας. Συνεπώς, η ακολούθως ληφθείσα απόφαση της ΓΣ δεν οδηγεί σε ακυρωσία της (3010/2010 Πολ Πρωτ Αθηνών, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι υποχρέωση της παροχής συγκεκριμένων πληροφοριών για τις υποθέσεις της ΑΕ, στο μέτρο που αυτές είναι σχετικές με τα θέματα της ημερήσιας διάταξης (άρ. 141 §6 εδ. α΄), δεν υφίσταται πάντοτε. Ενδεικτικά όταν η εν λόγω πληροφόρηση διατίθεται, ήδη, στο διαδικτυακό τόπο της εταιρείας (άρ. 141 §6 εδ. β΄).

    Όμως, και στις τρεις, ανωτέρω, αναφερόμενες περιπτώσεις υποχρέωσης πληροφόρησης, ακόμα και αν η απαιτούμενη μειοψηφία αιτήθηκε, προσηκόντως, την παροχή πληροφοριών, το ΔΣ έχει τη δυνατότητα, υπό προϋποθέσεις, να αρνηθεί τη χορήγησή τους. Συγκεκριμένα, το ΔΣ μπορεί να αρνηθεί την παροχή των πληροφοριών για αποχρώντα ουσιώδη λόγο, ο οποίος αναγράφεται στα πρακτικά (463/2011, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Η ύπαρξη αποχρώντος ουσιώδη λόγου εξετάζεται υπό το πρίσμα των συναλλακτικών ηθών και της καλής πίστης. Ρητά, δε, προβλέπεται ως τέτοιος λόγος η εκπροσώπηση των αιτούντων μετόχων στο ΔΣ σύμφωνα με τα άρθρα 79 (απευθείας διορισμό μέλους ΔΣ από μέτοχο) ή 80 (:εκλογή ΔΣ βάσει καταλόγου). Εφόσον, βέβαια, τα αντίστοιχα μέλη του ΔΣ έχουν λάβει τη σχετική πληροφόρηση κατά τρόπο επαρκή. Όπως αναφέρεται και στη σχετική νομοθετική πρόβλεψη, η εκπροσώπηση κρίνεται κατά τις περιστάσεις, καθώς εξετάζεται κατά πόσον υφίσταται πραγματική πρόσβαση του μετόχου στις εταιρικές πληροφορίες.

    Περίπτωση αποχρώντος ουσιώδους λόγου άρνησης συνιστά, επίσης, η κατάχρηση του δικαιώματος της μειοψηφίας για την αίτηση χορήγησης πληροφοριών. Επιπρόσθετα, η ύπαρξη υπέρτερου εταιρικού συμφέροντος (λ.χ. τήρηση εταιρικού απορρήτου).

    Εφόσον, λοιπόν, τηρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου, ενδεχόμενη άρνηση του ΔΣ δεν οδηγεί σε ακυρωσία της απόφασης που ελήφθη από τη ΓΣ.

    Σε κάθε περίπτωση, η μη χορήγηση (ή πλημμελής/ελλιπής χορήγηση) των αιτούμενων πληροφοριών για ορισμένα θέματα της ημερήσιας διάταξης περιορίζεται στην ακυρωσία της απόφασης επ’ αυτών. Στην περίπτωση που για ορισμένα θέματα υπήρξε ενημέρωση και για άλλα όχι, δεν (συμ)παρασύρεται το σύνολο των αποφάσεων σε ακυρωσία.

    Έχουν διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις σχετικά με τη δυνατότητα ή μη υπαγωγής στην εν λόγω περίπτωση ακυρωσίας έτερων περιπτώσεων μη χορήγησης πληροφοριών, που δεν προβλέπονται στο άρθρο 141. Τυχόν υπαγωγή, θα μπορούσε να γίνει -ενδεχομένως καθ’ υπερβολή- δεκτή με αναλογική εφαρμογή (εναλλακτικά: διασταλτική ερμηνεία) της πρόβλεψης του άρθρου 137 §2 περ. α΄.

    (β) Κατάχρηση Εξουσίας Της Πλειοψηφίας

    Ακυρώσιμη είναι (και) τυχόν απόφαση της ΓΣ, η οποία λαμβάνεται κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας (σύμφωνα με τους όρους του άρ. 281 ΑΚ -άρ. 137 §2 περ. β΄).

    Οι λόγοι ακυρωσίας αποφάσεων συνιστούν διαδικαστικά ελαττώματα της λήψης απόφασης από τη ΓΣ. Εξαιρείται, όμως, η κατάχρηση εξουσίας από την πλειοψηφία. Τούτος συνιστά ελάττωμα του ίδιου του περιεχομένου της απόφασης. Παρά το γεγονός αυτό, ο νομοθέτης επέλεξε να μην προβλέψει ως έννομη συνέπεια του εν λόγω ελαττώματος την ακυρότητα της ληφθείσας απόφασης της ΓΣ. Κι αυτό γιατί η διαπίστωση καταχρηστικότητας είναι απαραίτητο να διαγιγνώσκεται, ad hoc, από δικαστική απόφαση.

    Το ελάττωμα της καταχρηστικότητας, αφορά, συνολικά, στην απόφαση. Συνεπώς, όχι στις τις επιμέρους ψήφους με την οποία η τελευταία ελήφθη. Είναι άλλο το ζήτημα της ακυρότητας ορισμένων ψήφων της πλειοψηφίας λόγω καταχρηστικότητας. Το τελευταίο μπορεί να οδηγήσει, μεν, στην ακυρωσία της απόφασης, δυνάμει, όμως, του εδ. α΄ της §1 του άρθρου 137. Ήτοι, να θεωρηθεί ακυρώσιμη διότι η λήψη της αντιβαίνει στον νόμο. Βεβαίως, υπό την προϋπόθεση ότι οι ψήφοι αυτές ήταν αποφασιστικές για την επίτευξη πλειοψηφίας (άρ. 137 §5 περ. β΄).

    Εύλογα, ωστόσο, αναρωτιέται κανείς ποιες περιπτώσεις, εν τέλει, καλύπτει το σχετικό ελάττωμα; Όπως δέχεται η νομολογία, το σχετικό ελάττωμα διαπιστώνεται στις περιπτώσεις εκείνες, όπου το περιεχόμενο της απόφασης, κατά προφανή υπέρβαση των ακραίων αξιολογικών ορίων, που διαγράφονται από την καλή πίστη, τα χρηστά ήθη και τον κοινωνικό και οικονομικό σκοπό του δικαιώματος, δεν υπαγορεύεται από το συμφέρον της ΑΕ. Αντίθετα, διαμορφώνεται με αποκλειστικό σκοπό την εξυπηρέτηση ατομικών-μη ευλόγων συμφερόντων των μετόχων της πλειοψηφίας. Ή/και τη βλάβη των μετόχων της μειοψηφίας. Αντιβαίνει, ως εκ τούτου, στο εταιρικό συμφέρον, δηλαδή στο συμφέρον του νομικού προσώπου της εταιρείας. Ή στο ατομικό συμφέρον των μετόχων της μειοψηφίας. Χωρίς, όμως, να συντρέχει αποχρών λόγος για την παραβίαση, από την πλειοψηφία των νομίμων συμφερόντων της μειοψηφίας. Ακόμα, όμως, και αν υπάρχει αποχρών λόγος, τα συμφέροντα της μειοψηφίας θίγονται κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας. Όπως, δε, περαιτέρω σημειώνεται, το εν λόγω ελάττωμα αναφέρεται σε κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας. Μια τέτοια κατάχρηση είναι νοητή προφανώς και σε βάρος των συμφερόντων της μειοψηφίας, όταν η απόφαση λαμβάνεται προς εξυπηρέτηση των στενών συμφερόντων της πλειοψηφίας και όχι προς ικανοποίηση των κοινών συμφερόντων όλων των μετόχων-συμπεριλαμβανομένων και των μετόχων της μειοψηφίας (1462/2023 ΑΠ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    Στο ως άνω πλαίσιο, ενδεικτικά, στον προκείμενο λόγο ακυρωσίας μπορούν να υπαχθούν περιπτώσεις όπου: (α) παραβιάζεται η αρχής της ίσης μεταχείρισης των μετόχων, (β) η αρχή της υποχρέωσης πίστης προς την εταιρεία ή της υποχρέωσης πίστης προς τους μετόχους (σε μικρού μεγέθους εταιρείες με έντονο το προσωπικό στοιχείο στις σχέσεις των μετόχων μεταξύ τους) καθώς και (γ) η αρχή της αναλογικότητας μέσου προς σκοπό ή του οφέλους της εταιρίας σε σχέση με τη βλάβη της μειοψηφίας (1462/2023 ΑΠ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    Ειδικότερα, ως ακυρώσιμη, εξαιτίας κατάχρησης εξουσίας της πλειοψηφίας, έχει κρίνει η νομολογία:

    (α) Την απόφαση της ΓΣ με την οποία εξέλεξε ως μέλη του ΔΣ της αποκλειστικά πρόσωπα συγγενικά και με στενούς διαπροσωπικούς δεσμούς με τον μέτοχο της πλειοψηφίας, αποκλείοντας τον μέτοχο της μειοψηφίας (17526/2012 Πολ Πρωτ Θεσσ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    (β) Την απόφαση της ΓΣ με την οποία οι μέτοχοι της πλειοψηφίας, ενεργώντας συντονισμένα βάσει σχεδίου και αντίθετα στην καλή συναλλακτική πίστη, μεθοδεύουν τη μη διανομή ή την μειωμένη διανομή πρώτου μερίσματος. Τούτο, εγκρίνοντας, συνεχώς, τη μεταφορά κερδών σε νέα χρήση, σε κλίμακα μη εμπορικώς δικαιολογημένη με βάση την οικονομική κατάσταση και σημαντικά κέρδη της εταιρείας. Αποσκοπώντας, με τον τρόπο αυτό, να στερήσουν από τους μετόχους της μειοψηφίας το δικαίωμά τους επί των κερδών της εταιρείας, το οποίο αποτελεί το σπουδαιότερο περιουσιακό δικαίωμα του μετόχου ΑΕ. Μάλιστα, χωρίς να πλήττονται οι ίδιοι (οι μέτοχοι πλειοψηφίας) από την μεταφορά αυτή, γιατί αποφασίζουν για τους εαυτούς τους, ως διοικούντες την εταιρεία, αμοιβές δυσανάλογες προς την απασχόλησή τους στην τελευταία, αλλά και προς τα οικονομικά της στοιχεία (1462/2023 ΑΠ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    (γ) Την απόφαση της ΓΣ με την οποία με την οποία επιδιώκεται η ανατροπή εξωεταιρικής συμφωνίας με συμβαλλόμενους το σύνολο των μετόχων.

    Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, κατά την εξέταση της ύπαρξης ή μη κατάχρησης εξουσίας της πλειοψηφίας, λαμβάνεται υπόψη τυχόν ωφέλεια, που επέρχεται με τη λήψη της σχετικής απόφασης για την ΑΕ. Εφόσον επιτυγχάνεται συγκεκριμένο όφελος για την ΑΕ, δεν είναι ευχερές να διαγνωστεί ως καταχρηστική η σχετική απόφαση της ΓΣ. Τούτο ακόμα και αν, συγχρόνως, υφίσταται βλάβη των συμφερόντων των μετόχων της μειοψηφίας ή ωφέλεια αυτών της πλειοψηφίας.

    Στο ως άνω πλαίσιο, έχει γίνει δεκτό ότι δεν είναι ακυρώσιμη, λόγω κατάχρησης εξουσίας, απόφαση της ΓΣ για τη μείωση και, ταυτόχρονη, αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ενώ, ως θέμα της ημερήσιας διάταξης αναγραφόταν μόνο η αύξησή του. Τούτο, διότι δεν αποδείχθηκε ότι η σχετική απόφαση ελήφθη, κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας, με μοναδικό σκοπό την ενίσχυση της δικής της θέσης και, ταυτόχρονη, αποδυνάμωση του ενάγοντος ως μετόχου της μειοψηφίας. Αντίθετα, το δικαστήριο έλαβε υπόψη ότι η σχετική μείωση ήταν αναγκαία, προκειμένου να μη λυθεί η εναγομένη ΑΕ με ανάκληση της άδειας της κατ’ άρθρο 48 ν. 2190/1920 (ισχύον σήμερα, άρ. 165 ν. 4548/2018 -5885/2010 Πολ Πρωτ Θεσσ).

     

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Είναι ακυρώσιμη απόφαση της ΓΣ που ελήφθη μολονότι δεν παρασχέθηκαν προσηκόντως αιτηθείσες πληροφορίες από μετόχους μειοψηφίας. Η απόφαση της ΓΣ, επίσης, που ελήφθη κατά κατάχρηση εξουσίας της πλειοψηφίας. Όμως, παρά τις σαφείς διατυπώσεις του νόμου, τα όρια παραμένουν, συχνά, ρευστά. Εναπόκειται, επομένως, στους νομικούς παραστάτες των μετόχων μειοψηφίας ή, αντίστοιχα, εκείνων της πλειοψηφίας να μεριμνήσουν για τα δέοντα.

     

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Μη Χορήγηση Οφειλόμενων Πληροφοριών & Κατάχρηση Εξουσίας Πλειοψηφίας αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ», «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες» και «Μετοχές και μέτοχοι ΑΕ». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση 

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

  • Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Ασφαλιστικές Δικλείδες & Μικρότερες Επιχειρήσεις

    Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Ασφαλιστικές Δικλείδες & Μικρότερες Επιχειρήσεις

    Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Ασφαλιστικές Δικλείδες & Μικρότερες Επιχειρήσεις Επαρκώς κατανοήσαμε, ήδη, την αναγκαιότητα καθώς και το πεδίο εφαρμογής και στόχους της Πρότασης Οδηγίας για τους οικολογικούς ισχυρισμούς (Greenwashing). Θεσπίζει, η τελευταία, συγκεκριμένες απαιτήσεις τεκμηρίωσης και γνωστοποίησής τους, προκειμένου να διασφαλίσει την παροχή αξιόπιστων, συγκρίσιμων και επαληθεύσιμων πληροφοριών στους καταναλωτές. Θεσπίζει, ως φυσιολογικό προαπαιτούμενο, συγκεκριμένη διαδικασία επαλήθευσης για τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και τα σήματα. Η συμμόρφωση, όμως, των εμπλεκομένων επαφίεται, άραγε, στην καλή τους διάθεση; Κι οι μικρότερες επιχειρήσεις; Θα αφεθούν, άραγε, να αντιμετωπίσουν, με ίδιες δυνάμεις, τις νέες προκλήσεις και συναφείς υποχρεώσεις τους; Για όλα τούτα, το παρόν.

    Διαδικασία επαλήθευσης περιβαλλοντικού ισχυρισμού ή σήματος

    Η επαλήθευση της τεκμηρίωσης και γνωστοποίησης ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών θα πρέπει να λαμβάνει χώρα, όπως ήδη αναφέρθηκε, πριν από τη δημοσιοποίηση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών ή την αναγραφή και χρήση των αντίστοιχων σημάτων. Η εν λόγω επαλήθευση οφείλει να διενεργείται με βάση συγκεκριμένες διαδικασίες και απαιτήσεις που καθιερώνονται από τα κράτη μέλη (άρ. 10 §1 και Σκέψεις 50 & 51).

    Η επαλήθευση αυτή μπορεί να λαμβάνει χώρα (άρ. 10 §4) μόνον από ελεγκτή που πληροί συγκεκριμένες απαιτήσεις (αρ. 11). Μετά την (επιτυχή) ολοκλήρωση της διαδικασίας επαλήθευσης, ο ελεγκτής καταρτίζει πιστοποιητικό συμμόρφωσης με το οποίο πιστοποιείται ο ρητός περιβαλλοντικός ισχυρισμός ή η πλήρωση των απαιτήσεων της Οδηγίας όσον αφορά το περιβαλλοντικό σήμα (αρ. 11§6).

    Η διαδικασία της εκ των προτέρων επαλήθευσης των ρητά προβαλλόμενων περιβαλλοντικών ισχυρισμών (βεβαίως και των συγκριτικών ομοίων), που θα λαμβάνει χώρα από ανεξάρτητους διαπιστευμένους φορείς, θα μειώσει την πίεση στις εθνικές αρχές αλλά και στις επιχειρήσεις. Ο έλεγχος μιας καταγγελίας (αναλυτικότερα στη συνέχεια) για ισχυρισμούς για τους οποίους υπάρχει (ή όχι) πιστοποιητικό συμμόρφωσης θα διακρίνεται, εκ των πραγμάτων, από μεγαλύτερη διαφάνεια, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Η διαδικασία επιβολής κυρώσεων θα καθίσταται περισσότερο αυτοματοποιημένη. Η υποβοήθηση των όρων του υγιούς ανταγωνισμού και των επιχειρήσεων που θα είναι συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους θα αποδεικνύεται, το δίχως άλλο, περισσότερο άμεση (Αιτ. Έκθεση-υπό 3.2.2).

    Περαιτέρω: για τις επιχειρήσεις που διατυπώνουν περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς ένα πιστοποιητικό συμμόρφωσης θα αρκεί για όλη την ΕΕ-αρκεί να έχει εκδοθεί με τους όρους και προϋποθέσεις της πρότασης Οδηγίας. Η συγκεκριμένη λύση θα οδηγήσει σε ασφάλεια δικαίου και μειωμένο κόστος για τις εταιρείες που αναπτύσσουν δραστηριότητα σε περισσότερες χώρες της Ε.Ε.

    Κανόνες επιβολής και συμμόρφωσης˙ κυρώσεις

    Η συμμόρφωση των εμπλεκομένων δεν είναι δυνατό να επαφίεται στην καλή τους διάθεση. Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην ευρωπαϊκή (τουλάχιστον) αγορά -όπως, ήδη περιγράφηκε- αυτό επιβεβαιώνει. Προκειμένου να εξασφαλισθεί η συμμόρφωση με την εκδοθησόμενη Οδηγία τα κράτη μέλη οφείλουν να αναθέσουν στις αρμόδιες, κατά περίπτωση, αρχές τις αναγκαίες εξουσίες επιθεώρησης και επιβολής (αρ. 14§1). Το εύρος των συναφών εξουσιών των αρμοδίων αρχών δεν θα είναι ήσσονος σημασίας. Προβλέπεται δικαίωμα πρόσβασης τους σε έγγραφα, δεδομένα, πληροφορίες-ανεξάρτητα από τον τόπο και μέσο αποθήκευσής τους˙ δικαίωμα να αξιώσουν από νομικά και φυσικά πρόσωπα να τα παραδώσουν˙ δυνατότητα να κινήσουν έρευνες και διαδικασίες˙ δυνατότητα να αξιώσουν από εμπορευόμενους να λαμβάνουν τα κατάλληλα διορθωτικά μέτρα, να αίρουν τις παραβάσεις τους και να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους˙ δικαίωμα να λαμβάνουν ασφαλιστικά μέτρα και να επιβάλλουν κυρώσεις στους παραβάτες (αρ. 14§2).

    Οι κατά περίπτωση αρμόδιες αρχές δικαιούνται να προβαίνουν σε τακτικούς (αρ. 14§1) και εκτάκτους ελέγχους των ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών (Σκέψεις 59 & 62). Επί διαπίστωσης παραβάσεων δικαιούνται να αξιώσουν συμμόρφωση και να επιβάλλουν τη λήψη άμεσων, αναλογικών και αποτελεσματικών διορθωτικών μέτρων (αρ. 14§3 & Σκέψη 60).

    Εναπόκειται στα κράτη μέλη να προσδιορίσουν τις κυρώσεις που θα επιβάλλονται σε βάρος των παραβατών. Οι εν λόγω κυρώσεις θα πρέπει, όμως, να είναι «αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές», στη βάση συγκεκριμένων κριτηρίων που προσδιορίζονται στην Οδηγία (αρ. 17, Σκέψεις 63 &64).

    Καταγγελίες και πρόσβαση στη δικαιοσύνη

    Όσοι έχουν έννομο συμφέρον δικαιούνται, επί παραβάσεων, να προβούν σε καταγγελίες στις αρμόδιες αρχές (αρ. 16 §§1&2). Ρητά, μάλιστα, διευκρινίζεται πως θεωρείται ότι τέτοιο έννομο συμφέρον έχουν, μεταξύ άλλων, οι ΜΚΟ και οργανώσεις που ασχολούνται με το περιβάλλον, την προστασία της ανθρώπινης υγείας, του περιβάλλοντος και των καταναλωτών-με όποια θετικά και αρνητικά μια τέτοια παραδοχή συνεπάγεται.

    Μετά την υποβολή μιας τέτοιας καταγγελίας θα ζητείται από τον καταγγελλόμενο να τοποθετηθεί επ’ αυτής. Θα ακολουθείται το διοικητικό τμήμα της διαδικασίας. Διατηρείται, σε κάθε περίπτωση, η δυνατότητα προσφυγής του καταγγελλόμενου στη δικαιοσύνη (αρ. 16 §§4 &5).

    Οι μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις

    Η πρόταση Οδηγίας εξαιρεί (αρ. 3§3 και 4§3), και ορθά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (λιγότεροι από 10 εργαζόμενοι σε συνδυασμό με ετήσιο κύκλο εργασιών ή σύνολο ετήσιου ισολογισμού που δεν υπερβαίνει τα €2εκ.-άρ. 2 Παραρτήματος Σύστασης 2003/361/ΕΚ)-εκτός κι αν οι ίδιες ζητήσουν επαλήθευση με σκοπό τη λήψη πιστοποιητικού συμμόρφωσης (κατά το άρ. 10).

    Ανεξάρτητα πάντως από την υπαγωγή των πολύ μικρών επιχειρήσεων στο ρυθμιστικό πεδίο της εν λόγω πρότασης Οδηγίας, δεν υπάρχουν εξαιρέσεις (κι ως εκ τούτου κι εκείνες οφείλουν να αποφεύγουν τέτοιες, όπως οι ανωτέρω, αθέμιτες πρακτικές). Οι βλαπτόμενοι (καταναλωτές και επιχειρήσεις) θα διατηρούν το δικαίωμα να καταγγέλλουν τέτοιες πρακτικές στις εθνικές αρχές, στα εθνικά δικαστήρια και στο Δικαστήριο της ΕΕ.

    Θα πρέπει να θεωρήσουμε δεδομένο πως η εφαρμογή των απαιτήσεων της πρότασης (όχι μόνον από τις μεγάλες, πολύ μεγάλες αλλά και από τις μεσαίες, μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις θα συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της Οδηγίας αλλά και, ευρύτερα, στην σχετική πολιτική της ΕΕ. Η υποβοήθησή τους, επομένως (άρ. 12), με τα κατάλληλα μέτρα (ενδ.: με χρηματοδοτική στήριξη, πρόσβαση σε χρηματοδότηση, εξειδικευμένη κατάρτιση της διοίκησης και του προσωπικού, οργανωτική και τεχνική βοήθεια)-τα οποία τα κράτη μέλη οφείλουν να λάβουν, θα κινηθεί προς την κατεύθυνση των κεντρικώς, σε επίπεδο ΕΕ, ζητούμενων.

     

    Η συμμόρφωση των επιχειρήσεων που επιλέγουν να υιοθετήσουν ρητούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και συστήματα περιβαλλοντικής επισήμανσης δεν επαφίεται, φυσικά, στην καλή τους διάθεση. Τα κράτη-μέλη οφείλουν να εξοπλίσουν τις αρμόδιες αρχές με τις αναγκαίες εξουσίες. Να θέσουν τους κατάλληλους κανόνες επιβολής και συμμόρφωσης. Να θεσπίσουν κυρώσεις για την αποτροπή παραβατικών συμπεριφορών, διαδικασίες για την υποδοχή και εξέταση συναφών καταγγελιών καθώς και διαδικασίες για την δικαστική επίλυση των σχετικών διαφορών. Η υποβοήθηση της συμμόρφωσης των μεσαίων, μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Και περί αυτού υφίστανται σχετικές μέριμνες. Απομένει, όμως, μια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων: Μήπως όλα τούτα παραμείνουν ευχολόγιο; Μήπως καταλήξουν πρόβλημα για τις επιχειρήσεις; Ή, μήπως, εν τέλει αποτελέσουν ένα πρόδηλο business opportunity; Περί αυτών το επόμενο (και τελευταίο) άρθρο της παρούσας ενότητας.-

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Greenwashing/Πρόταση Οδηγίας για Οικολογικούς Ισχυρισμούς: Ασφαλιστικές Δικλείδες & Μικρότερες Επιχειρήσεις αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στην ενότητα ESG και Επιχειρήσεις

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

  • Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ

    Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ: Αντίθεση Στον Νόμο & Το Καταστατικό, Μη Νόμιμη Σύγκληση & Συγκρότηση (άρ. 137 §1)

     

    Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, του ανώτατου εταιρικού οργάνου της ΑΕ, έχουν, αυτονοήτως, ιδιαίτερη σημασία για τη λειτουργία της. Οι αποφάσεις αυτές εκφράζουν την εταιρική βούληση και δεσμεύουν την ΑΕ. Ωστόσο, εφόσον δεν τηρηθούν οι προβλεπόμενες (από τον νόμο ή το καταστατικό) προϋποθέσεις καταλήγουν ελαττωματικές. Οι ελαττωματικές αποφάσεις διακρίνονται σε ακυρώσιμες, άκυρες και ανυπόστατες. Εδώ θα μας απασχολήσουν οι ακυρώσιμες αποφάσεις. Εκείνες, συγκεκριμένα, που είναι αντίθετες στον νόμο ή το καταστατικό ή απορρέουν από ΓΣ που δεν έχουν συγκληθεί ή συγκροτηθεί νόμιμα (κατ’  άρ. 137 §1).

    Λόγοι Ακυρωσίας -Γενικά

    Να σημειωθεί, εισαγωγικά, πως από τις ακυρώσιμες (βεβαίως και τις άκυρες και τις ανυπόστατες) αποφάσεις θα πρέπει να διακριθούν οι ατελείς. Πρόκειται για υποστατές και έγκυρες αποφάσεις, οι οποίες είναι ακόμα ανενεργές. Τούτο, διότι επιφέρουν αποτελέσματα κατόπιν πλήρωσης ορισμένου εξωτερικού στοιχείου (όρου του ενεργού –λ.χ. δημοσίευση της απόφασης στο ΓΕΜΗ).

    Οι λόγοι, πάντως, που καθιστούν τις αποφάσεις της ΓΣ ακυρώσιμες απαριθμούνται (αποκλειστικά) στον νόμο (άρ. 137 §§1 & 2). Τέτοιες αποφάσεις είναι, κατά τα προαναφερθέντα, αυτές που δεν είναι σύμφωνες με τον νόμο ή το καταστατικό. Εκείνες, επίσης, που έλαβε ΓΣ που δεν είχε νόμιμα συγκληθεί ή συγκροτηθεί. Οι συγκεκριμένοι λόγοι ακυρωσίας είναι, κατά τα προαναφερθέντα, εκείνοι που θα μας απασχολήσουν στο παρόν.

    Ακυρώσιμη είναι (επίσης και-άρ. 137 §2) η απόφαση που λήφθηκε: (α) χωρίς να παρασχεθούν οφειλόμενες πληροφορίες, που αφορούν το θέμα της ληφθείσας απόφασης, και ζητήθηκαν (κατά το άρ. 141) από μετόχους που ζητούν την ακύρωση της απόφασης, ή (β) κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας (σύμφωνα με το 281 ΑΚ).

    Οι συγκεκριμένοι λόγοι ακυρωσίας, με εξαίρεση την περίπτωση της κατάχρησης εξουσίας, συνιστούν διαδικαστικά ελαττώματα στη λήψη απόφασης από τη ΓΣ.

    Πριν εξεταστούν από το αρμόδιο δικαστήριο, πάντως, λόγοι ακυρωσίας της απόφασης της ΓΣ (άρ. 137 §§1 &2) προηγείται ο έλεγχος ακυρότητας (άρ. 138) και ανυπόστατου (άρ. 139).

    Οι λόγοι ακυρωσίας που θα εξεταστούν εδώ είναι οι ακόλουθοι:

    (α) Λήψη Απόφασης Κατά Τρόπο Μη Σύμφωνο Με Τον Νόμο Ή Το Καταστατικό

    Καταρχάς, περίπτωση ακυρωσίας απόφασης που λήφθηκε από τη ΓΣ συντρέχει όταν λήφθηκε με τρόπο που δεν είναι σύμφωνος με το νόμο ή το καταστατικό (άρ. 137 §1 εδ. α΄). Σχετικά διαδικαστικά ελαττώματα στον τρόπο λήψης της απόφασης από τη ΓΣ δύναται να εμφιλοχωρήσουν σε πλείστες περιπτώσεις. Ενδεικτικά:

    (i) Όταν, για τη λήψη απόφασης, δεν πληρούνται τα ποσοστά απαρτίας και πλειοψηφίας που απαιτούνται από τον νόμο ή το καταστατικό (43/2016, ΤρΕφΑνατΚρητ ΤΝΠ QUALEX ).

    (ii) Όταν επιμέρους ψήφοι, κατά τη λήψη απόφασης, είναι άκυρες ή ακυρώσιμες. Υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι οι συγκεκριμένες ψήφοι ήταν αποφασιστικές για την επίτευξη πλειοψηφίας (137 §5 περ. β΄).

    (iii) Όταν η λήψη απόφασης διενεργείται κατά παράβαση των νομοθετικών ή καταστατικών προβλέψεων για τον τρόπο ψηφοφορίας στη ΓΣ (άρ. 131). Ακυρώσιμη είναι, λ.χ., η απόφαση που λήφθηκε με φανερή ψηφοφορία μολονότι το καταστατικό απαιτούσε μυστική. Εκείνη, επίσης, που λαμβάνεται με φανερή ψηφοφορία, ενώ ο νόμος απαιτεί μυστική (λ.χ. σε περιπτώσεις παροχής αμοιβών στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου-131 §2).

    (iv) Όταν λαμβάνεται απόφαση από τη ΓΣ, ενώ προηγουμένως έχει (παρανόμως) απορριφθεί αίτημα της μειοψηφίας των μετόχων για αναβολή λήψης της (άρ. 141 §5, 1710/2019 ΕφΘεσσ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).

    (v) Όταν δεν τηρούνται, κατά τη λήψη απόφασης, οι καταστατικές προβλέψεις για συμμετοχή στη ΓΣ από απόσταση [:ήτοι, (a) συμμετοχή κατά τη διάρκεια αυτής με οπτικοακουστικά ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα (άρ. 125) ή (b) συμμετοχή πριν τη ΓΣ με επιστολική ψήφο (άρ. 126)].

    (vi)  Όταν η απόφαση της ΓΣ λαμβάνεται κατά παράβαση των χρηστών ηθών. Δεδομένου ότι, εν προκειμένω εξετάζονται διαδικαστικά ελαττώματα, σαφώς, η αντίθεση στα χρηστά ήθη δεν αφορά στο περιεχόμενο της απόφασης (γεγονός που θα επέφερε την ακυρότητά της). Αντίθετα, η ανηθικότητα, εν προκειμένω, αφορά γενικότερα τις συνθήκες λήψης της, τις περιστάσεις και τα κίνητρα αυτών που την έλαβαν (στην περίπτωση, όμως, που η απόφαση ελήφθη κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας υπάγεται σε διαφορετική ρύθμιση-§2 άρ. 137).

    (β) Μη Νόμιμη Σύγκληση

    Σε ακυρωσία της απόφασης που λήφθηκε από τη ΓΣ μπορεί, επίσης, να οδηγήσει το διαδικαστικό ελάττωμα της μη νόμιμης (προηγούμενης) σύγκλησης της εν λόγω ΓΣ (άρ. 137 §1 εδ. β΄). Της μη τήρησης, δηλ. των διαδικαστικών προϋποθέσεων της πρόσκλησης των μετόχων σε συνεδρίαση, που αποσκοπούν στην προστασία των μετόχων.

    Τέτοιας φύσης ελαττώματα, που επιφέρουν την ακυρωσία της εκάστοτε απόφασης της ΓΣ, πρέπει να διακρίνονται από την περίπτωση της ανυπαρξίας σύγκλησης. Στην τελευταία, αυτή, περίπτωση επέρχεται η ακυρότητα (και όχι ακυρωσία) της απόφασης της ΓΣ. Εκ περισσού να υπομνησθεί πως σε περίπτωση καθολικής ΓΣ, η απόφαση της δεν πάσχει από κάποιο ελάττωμα, ακόμη κι δεν τηρήθηκαν ή τηρήθηκαν πλημμελώς οι προϋποθέσεις της σύγκλησής της.

    Διαδικαστικά ελαττώματα που σηματοδοτούν την πλημμελή σύγκληση της ΓΣ εντοπίζονται σε αρκετές περιπτώσεις (3173/2022 ΠολΠρωτΑθ, ΤΝΠ QUALEX), που καταλήγουν σε ακυρωσίες. Ενδεικτικά:

    (i) Όταν η σύγκληση της ΓΣ έλαβε χώρα από αναρμόδιο όργανο. Λ.χ. από μεμονωμένα μέλη του ΔΣ χωρίς απόφαση ΔΣ ή από ΔΣ που δεν εκλέχτηκε ή συγκροτήθηκε νόμιμα (1871/2022 ΤρΕφΑθ, ΤΝΠ QULAEX). Ή από ΔΣ που απαρτίζεται από μέλη λιγότερα από τον ελάχιστο προβλεπόμενο αριθμό (με εξαίρεση την περίπτωση που τα απομένοντα μέλη του ΔΣ, ανεξάρτητα από τον αριθμό τους, συγκαλούν ΓΣ με αποκλειστικό σκοπό την εκλογή νέου ΔΣ –άρ. 82 §3).

    (ii) Όταν η απόφαση του αρμοδίου οργάνου για σύγκληση της ΓΣ είναι ελαττωματική, εφόσον για τον λόγο αυτόν δεν υπήρξε έγκαιρη και επαρκής πληροφόρηση των μετόχων (137 §5 περ. δ΄).

    (iii) Όταν η σύγκληση της ΓΣ έλαβε χώρα με πρόσκληση που δεν έχει το ελάχιστο-αναγκαίο περιεχόμενο [για τις μη εισηγμένες ΑΕ στο ελάχιστο περιεχόμενο εμπίπτουν: (a) το οίκημα όπου θα πραγματοποιηθεί η ΓΣ, (b) η χρονολογία και η ώρα της συνεδρίασής, (c) τα θέματα της ημερήσιας διάταξής, (d) οι μέτοχοι που έχουν δικαίωμα συμμετοχής καθώς και οδηγίες για τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι μπορούν να συμμετέχουν].

    Ομοίως, όταν η σύγκληση της ΓΣ έλαβε χώρα με πρόσκληση, η οποία εμπεριέχει μη νόμιμα στοιχεία. Λ.χ. ως ημέρα συνεδρίασης εξαιρετέα, από το καταστατικό, ημέρα.

    Σημειώνεται, όμως, ότι η έλλειψη από την πρόσκληση, ιδίως, των στοιχείων του οικήματος και της ημερομηνίας συγκλήσεως της ΓΣ, δεδομένης της σημασίας τους, είναι δυνατό να επιφέρει την ακυρότητα των αποφάσεων της ΓΣ (άρ. 138 §2).

    (iv) Όταν η συνεδρίαση της ΓΣ έλαβε χώρα σε χρόνο διαφορετικό από τον αναγραφόμενο στη σχετική πρόσκληση. Υποστηρίζεται, ωστόσο, και η άποψη ότι στην περίπτωση αυτή η απόφαση καθίσταται άκυρη (και όχι ακυρώσιμη).

    (v) Όταν λαμβάνεται απόφαση επί θέματος που δεν συμπεριλαμβάνεται στα θέματα ημερήσιας διάταξης της πρόσκλησης της ΓΣ σε σύγκληση. Ή επί θεμάτων που δεν τελούν σε εσωτερική συνάφεια με τα θέματα που συμπεριελήφθησαν στην πρόσκληση.

    (vi) Όταν συντελείται παράβαση υποχρέωσης της ΑΕ που αφορά στα δικαιώματα των μετόχων πριν τη ΓΣ. Της υποχρέωσης, συγκεκριμένα, να θέτει στη διάθεση των μετόχων της τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της καθώς και τις σχετικές εκθέσεις του διοικητικού συμβουλίου και των ελεγκτών δέκα ημέρες πριν από την τακτική ΓΣ (άρ. 123 §1, κατά τρόπο σύμφωνα με τα οριζόμενα στην §2).

    (γ) Μη Νόμιμη Συγκρότηση

    Τέλος, διαδικαστικό ελάττωμα που μπορεί να οδηγήσει στην ακυρωσία ληφθείσας απόφασης από τη ΓΣ συνιστά η μη νόμιμη συγκρότησή της (άρ. 137 §1 εδ. β΄). Τέτοια παράβαση υπάρχει όταν η συνέλευση δεν συγκροτήθηκε από πρόσωπα που είχαν δικαίωμα να μετάσχουν σε αυτή. Τούτο είτε διότι δεν έγιναν δεκτοί, αλλά αποκλείσθηκαν (αμέσως ή εμμέσως) μέτοχοι δικαιούμενοι συμμετοχής είτε διότι συμμετείχαν στη συνέλευση μη δικαιούμενα πρόσωπα, (1426/2013 ΑΠ, 18/2001 ΟλΑΠ, αμφότερες σε ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Περιπτώσεις μη νόμιμης συγκρότησης της ΓΣ υφίστανται, ενδεικτικά:

    (i) Όταν λήφθηκε απόφαση, ενώ προηγουμένως αποκλείσθηκε από τη ΓΣ μέτοχος που εδικαιούτο να συμμετάσχει (λ.χ. επειδή δεν του επιτράπηκε να εισέλθει στον χώρο της συνεδρίασης). Η συγκεκριμένη ακυρωσία υφίσταται ανεξάρτητα αν η ψήφος του μετόχου που αποκλείσθηκε εμπόδιζε ή μη τον σχηματισμό πλειοψηφίας (629/2022 ΜονΕφΑθηνών, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Επίσης, όταν δεν επιτράπηκε σε μέτοχο να ασκήσει δικαιώματά του (λ.χ. να λάβει τον λόγο κατά τη συνεδρίαση).

    (ii) Όταν λήφθηκε απόφαση, ενώ προηγουμένως δεν επιτράπηκε να συμμετάσχει στη ΓΣ μέτοχος, ο οποίος δεν συμμορφώθηκε με τις (καταστατικές) προϋποθέσεις συμμετοχής στη ΓΣ (μη εισηγμένων ή εισηγμένων ΑΕ). Τούτο, υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπήρχε σπουδαίος λόγος για τον οποίο η ΓΣ αρνήθηκε τη συμμετοχή του, [αντίθετα: σε περίπτωση που δεν είναι δυνατή η διαπίστωση του μετοχικού δικαιώματος κάποιου, νόμιμα η ΓΣ μπορεί να αρνηθεί τη συμμετοχή του (1015/2020 ΑΠ, ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ)].

    (iii) Όταν λήφθηκε απόφαση, ενώ προηγουμένως δεν επιτράπηκε σε μέτοχο να συμμετάσχει στη ΓΣ διά αντιπροσώπου (άρ. 128). Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η μη τήρηση ή πλημμελής τήρηση των διατάξεων για την αντιπροσώπευση, δεν έχει ως αποτέλεσμα να ακυρωθεί απόφαση της ΓΣ (άρ. 137 §5 περ. ε΄). Και τούτο γιατί εντάσσεται στις «ήσσονος σημασίας» ρυθμίσεις, που εισάγουν, απλώς, «πρόσθετες πτυχές» στη διαδικασία λήψης απόφασης από τη ΓΣ (βλ. Αιτιολογική Έκθεση ν. 4548/2018 επί άρ. 137). Για τη συγκεκριμένη ρύθμιση, όμως, έχουν διατυπωθεί (και όχι αδικαιολόγητα) σοβαρές ενστάσεις. Ορθότερο, κατά τούτο, κρίνεται (με βάση τελολογική ερμηνεία της συγκεκριμένης ρύθμισης) να μη εφαρμόζεται σε παραβάσεις που θίγουν το δικαίωμα του μετόχου να διορίζει αντιπρόσωπο και να συμμετέχει, μέσω αυτού, στη ΓΣ.

    (iv) Όταν λήφθηκε απόφαση, ενώ προηγουμένως δεν επιτράπηκε σε τρίτα πρόσωπα – μη μετόχους να παρασταθούν στη ΓΣ, μολονότι εδικαιούντο. Λ.χ. όταν δεν επιτρέπεται να παρασταθούν μέλη ΔΣ ή ελεγκτές της ΑΕ (άρ. 127 §1).

    Επίσης, όταν δεν επιτράπηκε (από τον Πρόεδρο της ΓΣ) σε τρίτο – μη μέτοχο να παρασταθεί στη ΓΣ, εφόσον ο εν λόγω αποκλεισμός οδηγεί σε, κατ’ ουσίαν, αποκλεισμό μετόχου (όπως στην περίπτωση αποκλεισμού διερμηνέα μετόχου που δεν ομιλεί την ελληνική-άρ. 127 §2).

    (v) Όταν το ΔΣ δεν τήρησε την (ενδεχόμενη) καταστατική υποχρέωση της κατάρτισης και διάθεσης στους μετόχους πίνακα μετοχών εντός 24 ωρών πριν τη συνεδρίαση της ΓΣ (άρ. 124 §4-δύσκολα, πάντως, να κηρυχθεί η σχετική ακυρωσία).

    (vi) Τέλος, όταν συμμετέχουν στη ΓΣ μη δικαιούμενα πρόσωπα. Τούτο, υπό την προϋπόθεση ότι η συμμετοχή τους ήταν αποφασιστική για την επίτευξη απαρτίας ή η ψήφος τους ήταν αποφασιστική για την επίτευξη πλειοψηφίας (137 §5 περ. α΄).

     

    Είναι εξαιρετικά σημαντικό να τηρείται, ευλαβικά, το γράμμα του νόμου όσον αφορά τις αποφάσεις της ΓΣ. Αποφάσεις της ΓΣ που είναι αντίθετες στον νόμο ή το καταστατικό ή που προκύπτουν από ΓΣ δεν έχουν συγκληθεί ή συγκροτηθεί νόμιμα καταλήγουν ακυρώσιμες. Σε επόμενη, πάντως, αρθρογραφία μας θα μας απασχολήσουν και οι ακυρωσίες αποφάσεων, που ελήφθησαν χωρίς να παρασχεθούν οφειλόμενες πληροφορίες ή κατά κατάχρηση της εξουσίας της πλειοψηφίας.

     

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Ακυρωσία Αποφάσεων ΓΣ αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ», «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες» και «Μετοχές και μέτοχοι ΑΕ». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση 

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

     

     

     

     

  • Greenwashing / Πρόταση Οδηγίας: Πεδίο Εφαρμογής & Στόχοι

    Greenwashing / Πρόταση Οδηγίας: Πεδίο Εφαρμογής & Στόχοι

    Greenwashing / Πρόταση Οδηγίας: Πεδίο Εφαρμογής & Στόχοι | Προσεγγίσαμε, ήδη, την αναγκαιότητα (ψευδοοικολογική ταυτότητα και αμφίβολα σήματα βιωσιμότητας), που οδήγησε στην πρόταση Οδηγίας για τους Οικολογικούς Ισχυρισμούς (Greenwashing). Τα προβλήματα που επιχειρεί να επιλύσει. Τις  απολύτως παρούσες και ιδιαίτερα πιεστικές ανάγκες που επιχειρεί να καλύψει, οι οποίες συναρτώνται με (συχνά ανεδαφικούς και στερούμενους σοβαρότητας) περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και σημάνσεις. Ποιο όμως είναι το πεδίο εφαρμογής της και ποιες οι προσδοκίες από αυτήν;

    Πεδίο εφαρμογής

    Η συγκεκριμένη πρόταση Οδηγίας εφαρμόζεται (βλ. και Δελτίο Τύπου Επιτροπής της 22.3.23): «στους ρητούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς που διατυπώνονται από εμπορευόμενους σχετικά με προϊόντα ή εμπορευόμενους στο πλαίσιο εμπορικών πρακτικών των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές»-αρ. 1. Εφαρμόζεται, επομένως και στους προαιρετικούς (ρητούς) περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και συστήματα περιβαλλοντικής επισήμανσης που δεν ρυθμίζονται από κάποια άλλη πράξη της Ένωσης. Δεν εφαρμόζεται, όμως, σε ρητούς  περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς για τους οποίους η νομοθεσία της Ένωσης έχει θεσπίσει ή πρόκειται να θεσπίσει ειδικούς κανόνες (Σκέψεις 8-13 και αρ. 1 §2).

    Θεμελιώδη δικαιώματα

    Η πρόταση Οδηγίας είναι συνεπής με το άρθρο 38 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. («Οι πολιτικές της Ένωσης διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο προστασίας του Καταναλωτή»). Τούτο θα επιτευχθεί με την διασφάλιση της αξιοπιστίας, της συγκρισιμότητας και της  επαληθευσιμότητας των περιβαλλοντικών ισχυρισμών και με την αντιμετώπιση της προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας και της χρήσης αναξιόπιστων και αδιαφανών περιβαλλοντικών ισχυρισμών και σημάτων. Συνεπής είναι, επίσης, με το άρθρο 37 του ίδιου Χάρτη (:«Υψηλό επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και η βελτίωση της ποιότητάς τους πρέπει να ενσωματώνονται στις πολιτικές της Ένωσης και να διασφαλίζονται σύμφωνα με τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης»). Πρόδηλο καθίστασται πως με την καταπολέμηση της ψευδοοικολογικής ταυτότητας η πρόταση Οδηγίας θα εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις κατά την εμπορική προώθηση του οικολογικού χαρακτήρα των προϊόντων τους. Εγγυάται, ως εκ τούτου, την επιχειρηματική ελευθερία στη βάση των ενωσιακού και εθνικών δικαίων.

    Τα προβλήματα των επιχειρήσεων

    Οι επιχειρήσεις που προσφέρουν πραγματικά βιώσιμα προϊόντα βρίσκονται, δυστυχώς-όπως και ανωτέρω υπονοήθηκε, σε δυσμενέστερη και μειονεκτική θέση σε σύγκριση με εκείνες που δεν προσφέρουν τέτοια προϊόντα αλλά υιοθετούν, ψευδοοικολογικούς, ισχυρισμούς (Αιτ. Έκθεση-υπό 1.1.β). Οι καταναλωτές που επιθυμούν να επιλέξουν τέτοια βιώσιμα προϊόντα δεν καταλήγουν, δυστυχώς, σε ασφαλείς επιλογές, προς προφανή βλάβη (και) των επιχειρήσεων που τα προσφέρουν.

    Περαιτέρω, η επιβολή διαφορετικών απαιτήσεων από την εθνική νομοθεσία ή τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τη ρύθμιση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών δημιουργεί περιττές επιβαρύνσεις για τις εταιρείες κατά το διασυνοριακό εμπόριο. Και τούτο προκύπτει, κατ’ αναπόδραστη συνέπεια, καθώς πρέπει να συμμορφωθούν με διαφορετικές μεθόδους σε κάθε κράτος-μέλος. Αυτό επηρεάζει την ικανότητά τους να δραστηριοποιούνται στην εσωτερική αγορά και να επωφελούνται από αυτήν. Κι ακόμα περισσότερο: οι συμμετέχοντες στην εσωτερική αγορά δυσκολεύονται να εντοπίσουν αξιόπιστους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και να λάβουν τις βέλτιστες, σχετικές, αποφάσεις (Αιτ. Έκθεση-υπό 2.1).

    Ο αναμενόμενος θετικός αντίκτυπος των προτεινομένων μέτρων

    Τα προτεινόμενα να ληφθούν (στο πλαίσιο της Οδηγίας) μέτρα θα αυξήσουν, με βεβαιότητα, το επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος. Το σημαντικότερο: θα οδηγήσουν σε περαιτέρω εναρμόνιση όσον αφορά τη ρύθμιση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών. Ως περαιτέρω, αλλά και αυτονόητη συνέπεια, προκύπτει η αποφυγή του κατακερματισμού της αγοράς λόγω διαφορετικών εθνικών προσεγγίσεων-ελλείψει κανόνων σε επίπεδο ΕΕ.

    Η επιλογή της ΕΕ για την έκδοση της εν λόγω οδηγίας στοχεύει: (α) στην αύξηση του επιπέδου της προστασίας του περιβάλλοντος και (β) στην δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην ΕΕ.

    Και είναι αλήθεια πως μέσα από τις ισχύουσες διατάξεις (λ.χ. Οδηγία για αθέμιτες εμπορικές πρακτικές) θα ήταν δυνατό να υποστηριχθούν οι επιχειρήσεις και εθνικές αρχές στην αναζήτηση όρων ισότιμου ανταγωνισμού. Όμως, οι παραπλανητικοί περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί είναι τομέας αρκετά πολύπλοκος ώστε να απαιτεί ειδική σχετική ρύθμιση υπό το πρίσμα της προστασίας των επιχειρήσεων και του υγιούς ανταγωνισμού (Αιτ. Έκθεση-υπό 2.2).

    Περαιτέρω, η παροχή ενιαίων κριτηρίων στους εθνικούς φορείς θα βοηθήσει να αξιολογήσουν, εύκολα, την ορθότητα και ακρίβεια κάθε περιβαλλοντικού ισχυρισμού. Θα βοηθήσει, όμως, και τον υγιή ανταγωνισμό καθώς τα ενιαία αυτά κριτήρια θα παρέχουν υψηλό βαθμό ασφάλειας δικαίου και θα διευκολύνουν την εφαρμογή των κανόνων, την επιβολή των κυρώσεων και την αποτροπή έκνομων και στερουμένων επιχειρηματικής ηθικής ισχυρισμών.

    Να σημειωθεί πως υφίσταται περιορισμένος, μόνον, αριθμός ενιαίων απαιτήσεων για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας των περιβαλλοντικών σημάτων έναντι των χρηστών. Επομένως τόσο οι φορείς που τα διαχειρίζονται όσο και οι επιχειρήσεις που τα αιτούνται, δεν θα βρεθούν μπροστά σε δυσανάλογα κόστη.

    Η τεκμηρίωση & γνωστοποίηση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών˙ επιπτώσεις της υιοθετηθείσας πολιτικής της ΕΕ

    Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι στους καταναλωτές παρέχονται αξιόπιστες, συγκρίσιμες και επαληθεύσιμες πληροφορίες ώστε να λαμβάνουν βιώσιμες από περιβαλλοντική άποψη αποφάσεις και να μειώνουν τον κίνδυνο προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας, θεσπίζονται συγκεκριμένες απαιτήσεις. Τόσο για κείνες που αφορούν το περιεχόμενο, τεκμηρίωση και αξιολόγηση των εν λόγω περιβαλλοντικών ισχυρισμών (άρ. 3) όσο και των αντίστοιχων που αφορούν την τεκμηρίωση των συγκριτικών όμοιων (αρ. 4-βλ. και Σκέψεις 15 και επ.). Ποια όμως η αξία της εν λόγω τεκμηρίωσης αν δεν ελάμβανε χώρα η γνωστοποίησή τους; Αναγκαία λοιπόν η, με συγκεκριμένο τρόπο, γνωστοποίηση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών (αρ. 5) καθώς και των συγκριτικών όμοιων (αρ. 6). Προφανώς καθίσταται αναγκαίο να υφίσταται εύκολη πρόσβαση των καταναλωτών  στις εν λόγω γνωστοποιήσεις (αρ. 5 §6 και Σκέψη 36).

    Η τεκμηρίωση και γνωστοποίηση των περιβαλλοντικών ισχυρισμών που υπόκεινται σε επαλήθευση, θα πρέπει να διενεργείται πριν από τη χρήση του ισχυρισμού σε εμπορικές επικοινωνίες. Οι εν λόγω περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί θα πρέπει να επικαιροποιούνται και επαναβεβαιώνονται εντός πενταετίας, το αργότερο, από την ημερομηνία παροχής των συναφών πληροφοριών  (αρ. 9).

    Τα συστήματα πιστοποίησης

    Κάθε σύστημα πιστοποίησης ενός προϊόντος ή μιας διαδικασίας ή ενός εμπορευομένου για την συμμόρφωσή του με τις απαιτήσεις ενός περιβαλλοντικού σήματος («σύστημα περιβαλλοντικής σήμανσης»-αρ. 8§1) θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις και να συμμορφώνεται με συγκεκριμένες απαιτήσεις (άρ. 8§2). Αξιοσημείωτο μάλιστα είναι πως δεν θα είναι ανεκτή η θέσπιση νέων εθνικών ή περιβαλλοντικών σημάτων μετά την μεταφορά της εν λόγω Πρότασης Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο (αρ. 8 §3). Τα σήματα, πάντως, που θα είναι επιτρεπτό να υπάρχουν στην αγορά της Ένωσης θα δημοσιοποιούνται και επικαιροποιούνται από μέρους της Επιτροπής και θα πρέπει να συμμορφώνονται με το ενωσιακό δίκαιο (αρ. 8§4 και Σκέψη 44). Περαιτέρω, η καθιέρωση νέων συστημάτων περιβαλλοντικής επισήμανσης από ιδιωτικούς φορείς θα είναι πλέον ανεκτή μόνον υπό την προϋπόθεση ότι θα προσφέρουν σημαντική προστιθέμενη αξία σε σύγκριση με τα υφιστάμενα εθνικά, περιφερειακά ή ενωσιακά όμοια (άρ. 8§5 και Σκέψη 46).

    Η συγκεκριμένη αξίωση είναι δεδομένο ότι θα εξαλείψει (ή, έστω, δραστικά απομειώσει) τους παραπλανητικούς ή ψευδείς ισχυρισμούς. Θα επιφέρει, όμως, αυτονοήτως και πρόσθετο κόστος σ’ εκείνους που επιλέγουν να τους προβάλλουν. Δεν χωρεί καμιά αμφιβολία πως το κόστος θα είναι αναλογικά επαχθέστερο για τις μικρότερες επιχειρήσεις.

    Η πρόταση Οδηγίας για τους Οικολογικούς Ισχυρισμούς (Greenwashing) είναι, αυτονοήτως, συνεπής με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων. Εφαρμόζεται στους ρητούς περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς τους οποίους δεν καλύπτει ειδική νομοθεσία της Ένωσης. Ευθέως στοχεύει στην αύξηση του επιπέδου της προστασίας του περιβάλλοντος και στην δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού.  Θεσπίζει συγκεκριμένες απαιτήσεις τεκμηρίωσης και γνωστοποίησης των οικολογικών ισχυρισμών, προκειμένου να διασφαλίσει την παροχή αξιόπιστων, συγκρίσιμων και επαληθεύσιμων πληροφοριών στους καταναλωτές. Κάθε σύστημα πιστοποίησης ενός περιβαλλοντικού σήματος θα πρέπει να πληροί, στο εξής, συγκεκριμένες προϋποθέσεις και να συμμορφώνεται με συγκεκριμένες απαιτήσεις. Ποιες διασφαλιστικές δικλείδες υιοθετεί; Και, περαιτέρω, τι συμβαίνει με τις μικρότερες επιχειρήσεις (Μεσαίες έως και Πολύ Μικρές); Περί αυτών σε επόμενη αρθρογραφία μας.-

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Greenwashing / Πρόταση Οδηγίας: Πεδίο Εφαρμογής & Στόχοι αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στην ενότητα ESG και Επιχειρήσεις

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

     

  • Λήψη Απόφασης Γενικής Συνέλευσης: Προσυπογραφή Πρακτικού Χωρίς Συνεδρίαση

    Λήψη Απόφασης Γενικής Συνέλευσης: Προσυπογραφή Πρακτικού Χωρίς Συνεδρίαση

    Λήψη Απόφασης Γενικής Συνέλευσης: Προσυπογραφή Πρακτικού Χωρίς Συνεδρίαση (άρ. 136 ν. 4548/2018): Καθώς η Γενική Συνέλευση της ΑΕ είναι το ανώτατο όργανό της, η διευκόλυνση λήψης αποφάσεων συνιστά λογικό στόχο του νομοθέτη. Δεν αρκείται, ως εκ τούτου, στην παραδοσιακή ΓΣ, κατά την οποία οι μέτοχοι συναθροίζονται σε συγκεκριμένο τόπο. Θεσπίζει, αντίθετα, ενδιαφέρουσες εξαιρέσεις. Εξαιρέσεις, στο πλαίσιο των οποίων, η ΓΣ ούτε συνέρχεται σε ορισμένο (φυσικό ή διαδικτυακό) τόπο ούτε και συνεδριάζει. Τέτοιες είναι: (α) η λήψη απόφασης με ψηφοφορία χωρίς συνεδρίαση (άρ. 135)–η οποία, ήδη, μας απασχόλησε και (β) η προσυπογραφή πρακτικού χωρίς συνεδρίαση (άρ. 136) για την οποία το παρόν.

    Η Ρύθμιση

    Σε αντίθεση με τον καινοτόμο θεσμό της λήψης απόφασης με ψηφοφορία χωρίς συνεδρίαση (άρ. 135), επαναλαμβάνεται (άρ. 136), με ορισμένες τροποποιήσεις, η δυνατότητα που, και κατά το παρελθόν, προβλεπόταν για τη σύνταξη πρακτικού «διά περιφοράς» µε ισχύ απόφασης. Δεν απαιτείται, όμως-πλέον, ομοφωνία αλλά σύμπραξη, απλά, του συνόλου των μετόχων. Οι τελευταίοι, δηλαδή, αρκεί να συμφωνούν να ληφθεί απόφαση με τον συγκεκριμένο τρόπο (βλ. σχετικά, Αιτ.  Έκθεση ν. 4548/2018 επί του άρ. 136) χωρίς, κατ’ ανάγκη, να ομονοούν και ως προς την απόφαση που θα ληφθεί. Πρόκειται για τη δυνατότητα της προσυπογραφής πρακτικού χωρίς συνεδρίαση.

    Σκοπός Ρύθμισης

    Η δυνατότητα της λήψης απόφασης «δια περιφοράς» και υπογραφής πρακτικού χωρίς συνεδρίαση δεν ήταν, πάντοτε, επιτρεπτή στο εθνικό δίκαιο. Μια τέτοια απόφαση θεωρούνταν, παλαιότερα (ν. 3604/2007), ανυπόστατη.

    Πρόκειται, ωστόσο, για μια δυνατότητα που εξυπηρετεί σημαντικά την ΑΕ και τους μετόχους, δεδομένης της αποδέσμευσής της από σημαντικές γραφειοκρατικές διατυπώσεις και το συνακόλουθο κόστος τους-σε χρόνο και χρήματα.

    Τα συγκεκριμένα οφέλη έχουν καταστήσει τη δυνατότητα της προσυπογραφής πρακτικού χωρίς συνεδρίαση συνήθη επιλογή των μετόχων. Τούτο, ιδίως σε ολιγομετοχικές και οικογενειακές ΑΕ. Σε αυτές, οι διαπροσωπικές σχέσεις των μετόχων δημιουργούν, κατά κανόνα, σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ τους. Υφισταμένων τέτοιων σχέσεων, προκύπτει ως πλεονεκτική η, με τον τρόπο αυτό, λήψη απόφασης-παρά την παράλειψη των (χρονοβόρων-μολονότι διασφαλιστικών) διατυπώσεων σύγκλησης και συνεδρίασης της ΓΣ.

    Προϋποθέσεις Λήψης Απόφασης Με Προσυπογραφή Πρακτικού

    Για τη λήψη αποφάσεων από τη ΓΣ με προσυπογραφή πρακτικού χωρίς συνεδρίαση των μετόχων, ο νομοθέτης αξιώνει την πλήρωση συγκεκριμένων προϋποθέσεων (άρ. 136 §1):

    (α) Μη Εισηγμένη ΑΕ

    Αναγκαίο είναι, στην περίπτωση αυτή, οι μετοχές της ΑΕ να μην είναι εισηγμένες σε ρυθμιζόμενη αγορά˙ η συγκεκριμένη ευχέρεια δεν αφορά, επομένως, τις εισηγμένες ΑΕ.

    (β) Υπογραφή Πρακτικού Από Όλους Τους Μετόχους & Πλειοψηφία

    Πρόσθετη προϋπόθεση αποτελεί η υπογραφή του πρακτικού που καταρτίστηκε από όλους τους μετόχους ή τους αντιπροσώπους τους. Αξιοσημείωτο, μάλιστα, είναι πως σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και οι μέτοχοι χωρίς δικαίωμα ψήφου. Από την πλήρωση της συγκεκριμένης προϋπόθεσης εξαρτάται και το υποστατό του σχετικού πρακτικού-βεβαίως και των αποφάσεων που εμπεριέχονται σ’ αυτό.

    Με την υπογραφή του πρακτικού της ΓΣ δηλώνεται η συναίνεση των μετόχων ως προς τη λήψη απόφασης με τον συγκεκριμένο τρόπο. Επιπρόσθετα (και) η σιωπηρή παραίτησή τους από το δικαίωμα συζήτησης εντός της ΓΣ (ως απόρροια της αρχής non venire contra factum proprium). Η συγκεκριμένη συναίνεση δεν είναι αναγκαίο να συμπεριλαμβάνει, σύμφωνα και με όσα προαναφέρθηκαν, συμφωνία και αποδοχή του περιεχομένου του πρακτικού και των αποφάσεων που σε αυτό διαλαμβάνονται. Κι αυτό γιατί δεν απαιτείται, κατά τα προαναφερθέντα, ομοφωνία σε περίπτωση απόφασης ΓΣ με προσυπογραφή του πρακτικού της χωρίς συνεδρίαση. Αντίθετα, εφόσον όλοι οι μέτοχοι αποδέχονται τον σχετικό τρόπο λήψης απόφασης (και υπογράφουν το πρακτικό) η σχετική απόφαση μπορεί να είναι πλειοψηφική (άρ. 136 §1 εδ. β΄). Θα πρέπει, όμως-φυσικά, τυχόν μειοψηφούντες μέτοχοι να αναφέρονται στο πρακτικό (άρ. 136 §1 εδ. γ΄). Και οι τελευταίοι, στην περίπτωση αυτή, εξίσου θα δεσμεύονται  από την απόφαση που θα έχει ληφθεί.

    Στο ως άνω πλαίσιο, λοιπόν, «ως απόφαση της γενικής συνέλευσης θα θεωρείται το περιεχόμενο του υπογραφέντος από όλους τους μετόχους πρακτικού» (547/2019 ΑΠ, ΤΝΠ QUALEX). Στο σχετικό πρακτικό, πάντως, δεν απαιτείται μνεία πως δεν έλαβε χώρα συνεδρίαση.

    …Ειδικότερα, Η Υπογραφή Με Ηλεκτρονικά Μέσα

    Στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού και διευκόλυνσης της (ταχύτερης) λήψης απόφασης της ΓΣ με προσυπογραφή πρακτικού, είναι δυνατό οι υπογραφές των μετόχων ή των αντιπροσώπων τους να αντικαθίστανται με ανταλλαγή μηνυμάτων με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e-mail) ή άλλα ηλεκτρονικά μέσα. Απαιτείται, ωστόσο, τούτο να προβλέπεται στο καταστατικό (άρ. 136 §2).

    Βάρος Απόδειξης

    Το βάρος της απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων λήψης απόφασης με προσυπογραφή πρακτικού χωρίς συνεδρίαση φέρει η ΑΕ (άρ. 136 §4).

    Καταχώριση Της Απόφασης Στο Βιβλίο Πρακτικών

    Δεν εξαιρείται, προφανώς, η απόφαση που θα ληφθεί «δια περιφοράς» από την υποχρέωση καταχώρισής της στο βιβλίο πρακτικών της ΓΣ. Το υπογεγραμμένο από όλους τους μετόχους πρακτικό καταχωρίζεται, επίσης, στο σχετικό βιβλίο (σύμφωνα με το άρ. 134). Εφόσον, μάλιστα, η σχετική απόφαση έχει ληφθεί με ανταλλαγή e-mail, επισυνάπτονται κι εκείνα, προφανώς, σ’ αυτό (το βιβλίο).

    Η υποχρέωση καταχώρισης δεν βαρύνει τον  Πρόεδρο της ΓΣ. Κι αυτό γιατί δεν υφίσταται τέτοιος (Πρόεδρος της ΓΣ) καθώς ελλείπει συνεδρίαση της ΓΣ. Η υποχρέωση καταχώρισης βαρύνει, ως εκ τούτου, το ΔΣ. Να σημειωθεί, πάντως, πως η εν λόγω καταχώριση δεν συνιστά συστατικό στοιχείο της απόφασης της ΓΣ.

    Υποστατό & Κύρος Απόφασης

    Ως όρος του υποστατού της απόφασης της ΓΣ τίθεται από τον νομοθέτη, όπως και ανωτέρω αναφέρθηκε, η προσυπογραφή του πρακτικού της από το σύνολο των μετόχων (είτε με χειρόγραφο είτε με ηλεκτρονικό τρόπο). Ρητά ορίζεται πως στην περίπτωση προσυπογραφής πρακτικού, η σχετική απόφαση είναι ανυπόστατη, εφόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του νόμου (άρ. 136 σε συνδυασμό με άρ. 140 §2 εδ. α΄). Τούτο σημαίνει, πως μια τέτοια απόφαση δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.

    Πέραν των ως άνω ρητά, επίσης, προβλέπεται ότι απόφαση που λαμβάνεται με προσυπογραφή πρακτικού είναι άκυρη εφόσον αντίκειται στο νόμο ή το καταστατικό. (Εφαρμόζονται, στην περίπτωση αυτή, οι §§4-8 του άρθρου 138-άρ. 140 §2 εδ. β΄).

    Διάκριση από την Καθολική ΓΣ

    Η λήψη απόφασης με προσυπογραφή πρακτικού δεν πρέπει να συγχέεται με την περίπτωση της καθολικής ΓΣ (άρ. 121 §5). Εξυπηρετούν, άλλωστε, διαφορετικό λειτουργικό σκοπό.

    Καθολική ΓΣ υφίσταται όταν: (α) παρίστανται μέτοχοι που εκπροσωπούν το σύνολο του μετοχικού κεφαλαίου και (β) κανείς δεν αντιλέγει στην πραγματοποίηση της συνεδρίασης-παρά το γεγονός της μη τήρησης (ή πλημμελούς τήρησης) της προβλεπόμενης διαδικασίας σύγκλησης της ΓΣ (:καταρχήν, δημοσίευση πρόσκλησης ΓΣ).

    Η καθολική ΓΣ, επομένως, προϋποθέτει τη συνάθροιση και συνεδρίαση των μετόχων της ΑΕ. Την ταυτόχρονη, δηλ., παράστασή τους στον ίδιο χώρο (με φυσική ή ηλεκτρονική παρουσία). Αντίθετα, στην περίπτωση της (απλής) προσυπογραφής πρακτικού, συνεδρίαση, όπως ήδη σημειώθηκε, δεν λαμβάνει χώρα.

    Στην καθολική ΓΣ, η έλλειψη της υπογραφής ενός μετόχου στο πρακτικό δεν αποδεικνύει τη μη συμμετοχή του σε αυτήν. Τούτο, εφόσον στο πρακτικό, το οποίο υπογράφεται από τον πρόεδρο και τον γραμματέα (εφόσον υφίστανται), ρητά σημειώνεται ότι παρέστησαν και ψήφισαν όλοι οι μέτοχοι τα ονόματα των οποίων αναγράφονται στο πρακτικό (άρ. 130/2020 ΑΠ). Αντίθετα, στο πλαίσιο λήψης απόφασης με προσυπογραφή πρακτικού, δεν είναι ανεκτό, ασφαλώς, να ελλείπει υπογραφή μετόχου.

     

    Η ταχύτητα λήψης αποφάσεων αποτελεί, γενικώς, ζητούμενο˙ προφανώς και για την ΑΕ και τα όργανά της. Μεταξύ αυτών και για τη Γενική της Συνέλευση. Ξεχωριστή είναι η μέριμνα του νομοθέτη για την εξυπηρέτηση του συγκεκριμένου στόχου. Στο πλαίσιο αυτό και η δυνατότητα λήψης απόφασης μέσω, απλά, της υπογραφής Πρακτικού ΓΣ-χωρίς τη διενέργεια συνεδρίασης. Ομοφωνία των μετόχων δεν απαιτείται, απαιτείται, όμως, ομόθυμη αποδοχή της σχετικής διαδικασίας. Θα αποφευχθούν με τον τρόπο αυτό σημαντικές ακυρότητες. Περί αυτών, πάντως, επόμενη αρθρογραφία μας.-

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Λήψη Απόφασης Γενικής Συνέλευσης: Προσυπογραφή Πρακτικού Χωρίς Συνεδρίαση αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στις ενότητες «Γενική Συνέλευση ΑΕ», «Νόμος 4548/2018 Ανώνυμες Εταιρείες» και «Μετοχές και μέτοχοι ΑΕ». Στις ενότητες αυτές επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ και για τη Γενική Συνέλευση 

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

  • Greenwashing: Ψευδοοικολογική ταυτότητα & (αμφίβολα) σήματα βιωσιμότητας

    Greenwashing: Ψευδοοικολογική ταυτότητα & (αμφίβολα) σήματα βιωσιμότητας

    Greenwashing: Ψευδοοικολογική ταυτότητα & (αμφίβολα) σήματα βιωσιμότητας: Είδαμε, ήδη, πως στο πλαίσιο της ανωτέρω αναφερόμενης Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας υπήρξε δέσμευση από μέρους της Ευρωπαΐκής Επιτροπής για την υποβοήθηση και διασφάλιση των καταναλωτών στη λήψη (περισσότερο) βιώσιμων αποφάσεων. Αξιολογήθηκε (και ορθά) πως εφόσον οι πληροφορίες που δημοσιοποιούνται από μέρους των επιχειρήσεων καθίσταντο περισσότερο αξιόπιστες, συγκρίσιμες και επαληθεύσιμες θα αντιμετωπιζόταν καλύτερα το φαινόμενο του Greenwashing-της προβολής, δηλ., ψευδοοικολογικής ταυτότητας (Αιτ. Έκθεση-υπό 1.1/εισαγωγικά).

    Η ολοκλήρωση, βέβαια, του νομοθετικού πλαισίου για τη στήριξη της περισσότερο βιώσιμης κατανάλωσης θα ενθάρρυνε, κατ’ αναπόδραστη συνέπεια, τις εταιρείες (ιδίως τις μεγάλες και υπερεθνικές) για την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών και την ενσωμάτωση πληροφοριών σχετικά με την βιωσιμότητα στον κύκλο υποβολής στοιχείων τους. Είναι αλήθεια, όμως, πως ακόμα και σήμερα, κυριαρχεί η έλλειψη εμπιστοσύνης όσον αφορά την αξιοπιστία των προβαλλόμενων οικολογικών ισχυρισμών. Τούτο οφείλεται στην ευρεία πρακτική της διάδοσης παραπλανητικών εμπορικών πρακτικών, που σχετίζονται με την περιβαλλοντική βιωσιμότητα των προϊόντων (Αιτ. Έκθεση-υπό 1.1/εισαγωγικά). Όλα τούτα λειτουργούν, προφανώς, σε βάρος του περιβάλλοντος, των καταναλωτών, του υγιούς ανταγωνισμού και, εν τέλει, των επιχειρήσεων.

    Προβαλλόμενοι (προβληματικοί) περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί

    Η Πρόταση Οδηγίας για τους οικολογικούς ισχυρισμούς (Greenwashing) καθορίζει ειδικές απαιτήσεις για τους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς, απαγορεύει τους γενικούς όμοιους καθώς και εκείνους με ασαφείς και διφορούμενες διατυπώσεις (λ.χ.: «οικολογικά φιλικό», «οικολογικό», «πράσινο», «φιλικό προς τη φύση», «περιβαλλοντικά ορθό», «μπλουζάκι από ανακυκλωμένες πλαστικές φιάλες», «με αντιστάθμιση των εκπομπών CO2», «συσκευασία από 30 % ανακυκλωμένο πλαστικό» ή «αντηλιακό φιλικό προς τον ωκεανό», «ουδέτερο από κλιματική άποψη», «με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα», «μηδενικές εκπομπές»–Σκέψεις 14, 21 και Δελτίο Τύπου Επιτροπής της 22.3.23).

    H ανωτέρω οδηγία (:lex specialis) έρχεται να συμπληρώσει την υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία (lex generalis) αναφορικά με την προστασία των καταναλωτών (Αιτ. Έκθεση-υπό 1). Περιορίζεται όμως στους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς-εκείνους δηλαδή που καλύπτουν κυρίως περιβαλλοντικές πτυχές ενός προϊόντος ή ενός εμπορευόμενου˙ όχι τις κοινωνικές τους πτυχές.

    Σχετικά πρόσφατη μελέτη της Επιτροπής (του 2020) επιχείρησε να διαπιστώσει τη σαφήνεια, βασιμότητα και τεκμηρίωση περιβαλλοντικών ισχυρισμών για ευρύ φάσμα προϊόντων-με βάση τις αρχές της οδηγίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (:σαφήνεια, απουσία αμφισημίας, ακρίβεια και επαληθευσιμότητα). Τα πορίσματα της διαπίστωσης υπήρξαν εξαιρετικά ενδιαφέροντα-μάλλον αποκαρδιωτικά: το 53,3% των περιβαλλοντικών ισχυρισμών που εξετάστηκαν στην ΕΕ διαπιστώθηκε ότι ήταν ασαφείς, παραπλανητικοί ή αβάσιμοι˙ το 40% του συνόλου ήταν ατεκμηρίωτοι (Αιτ. Έκθεση-υπό 1.1.α). Επιπρόσθετα: Σάρωση (:σύνολο ελέγχων που διενεργούνται σε διαδικτυακούς τόπους) σχετικά με παραπλανητικούς ισχυρισμούς του Νοεμβρίου του 2020 κατέληξε πως σε περισσότερες από τις μισές(!!!) περιπτώσεις που ελέγχθηκαν (:57,5%) ο εμπορευόμενος δεν παρείχε επαρκή στοιχεία, τα οποία θα καθιστούσαν δυνατή την εκτίμηση της ακρίβειας του ισχυρισμού. Η Επιτροπή διαπίστωσε, εν τέλει, πως: «Η απουσία κοινών κανόνων για τις εταιρείες που διατυπώνουν οικειοθελείς οικολογικούς ισχυρισμούς οδηγεί στην προβολή ψευδοοικολογικής ταυτότητας και δημιουργεί άνισους όρους ανταγωνισμού στην αγορά της ΕΕ, εις βάρος των πραγματικά βιώσιμων εταιρειών».

    Τα οικολογικά σήματα

    Σε σχετικά πρόσφατη (10/2021) προπαρασκευαστική μελέτη διαπιστώθηκε πως στην ΕΕ υπάρχουν περισσότερα από διακόσια (230) διαφορετικά οικολογικά σήματα. Η προσπάθεια επαλήθευσης για τα μισά, περίπου, από αυτά είτε κατέληξε ανεπαρκής είτε κατέστη ανέφικτη.

    Οι εταιρείες που καταβάλλουν προσπάθειες για την τήρηση ή ανάπτυξη αξιόπιστων συστημάτων περιβαλλοντικής επισήμανσης βρίσκονται σε μειονεκτική θέση έναντι εκείνων που χρησιμοποιούν αναξιόπιστα περιβαλλοντικά σήματα. Οι καταναλωτές δεν είναι σε θέση, κατά κανόνα, να ελέγξουν τη συμμόρφωση του ενός ούτε και την ενδεχόμενη παραπλάνηση του άλλου (Αιτ. Έκθεση-υπό 1.1.β).

    Είναι προφανές πως η παροχή αξιόπιστων πληροφοριών βιωσιμότητας στους καταναλωτές θα ενισχύσει τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις. Θα περιορίσει, επίσης, τον πολλαπλασιασμό των σημάτων και παραπλανητικών περιβαλλοντικών ισχυρισμών στην ενιαία αγορά.

    Αναγκαίο, επομένως, να βασίζονται οι ρητοί περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί που διατυπώνονται σ’ αυτά σε ένα σύστημα πιστοποίησης (Σκέψη 39). Δεν χωρεί αμφιβολία πως ρητοί περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί που διατυπώνονται στα περιβαλλοντικά σήματα θα πρέπει να υπόκεινται στις απαιτήσεις για την τεκμηρίωση και γνωστοποίηση των ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών (Σκέψη 40).

    Ως εκ τούτου αξιολογήθηκε (και ορθά) πως τα περιβαλλοντικά σήματα θα πρέπει  να πληρούν τις απαιτήσεις των εμπεριεχόμενων σ’ αυτά ρητών περιβαλλοντικών ισχυρισμών (άρ. 7§1). Όσα μάλιστα έχουν θεσπιστεί στο πλαίσιο συστημάτων περιβαλλοντικής επισήμανσης βάσει του ενωσιακού δικαίου μπορούν, μόνα αυτά, να παρουσιάζουν αξιολόγηση ή βαθμολογία προϊόντος ή εμπορευομένου βάσει συγκεντρωτικού δείκτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός προϊόντος ή ενός εμπορευομένου (άρ. 7§2). Αναγκαίο όμως να υπόκεινται, επιπρόσθετα, σε επαλήθευση και πιστοποίηση της τεκμηρίωσης και γνωστοποίησής τους (αρ. 10).

    Ψευδοοικολογική ταυτότητα και αμφίβολα σήματα βιωσιμότητας

    Ο ισχυρισμός περί «οικολογικού» και βιώσιμου χαρακτήρα έχει καταστεί, όπως ήδη αναφέρθηκε, παράγοντας ανταγωνιστικότητας. Τα (φερόμενα ως) οικολογικά προϊόντα καταγράφουν μεγαλύτερη ανάπτυξη από ό,τι τα αντίστοιχα τυποποιημένα. Οι οικολογικοί ισχυρισμοί όμως δεν είναι πάντα αξιόπιστοι, συγκρίσιμοι και επαληθεύσιμοι. Οι καταναλωτές είναι ενδεχόμενο να κληθούν να επιλέξουν ένα προϊόν ή μια επιχειρηματική συναλλαγή με βάση παραπλανητικές πληροφορίες (Σκέψεις 1, 2, 3 & 5).

    Οι όροι ανταγωνισμού δεν είναι, κατά τα προαναφερθέντα-δυστυχώς, ισότιμοι. Επωφελούνται, πολυεπίπεδα, οι φορείς της αγοράς που διατυπώνουν ανακριβείς οικολογικούς ισχυρισμούς (Σκέψη 5).

    Οι καταναλωτές, λοιπόν, έρχονται αντιμέτωποι με παραπλανητικές εμπορικές πρακτικές που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα των προϊόντων. Τούτο μπορεί να συμβεί μέσω προβολής ψευδοοικολογικής ταυτότητας (:ασαφείς ή ελλιπώς τεκμηριωμένοι περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί). Επίσης μέσω αμφίβολης αξίας, διαφάνειας και αξιοπιστίας σημάτων βιωσιμότητας στα προϊόντα.

    Για την αντιμετώπιση των εν λόγω αθέμιτων πρακτικών επιλέχθηκε, και ορθά, συνδυασμός απαγορεύσεων: των περιβαλλοντικών ισχυρισμών που δεν πληρούν ένα ελάχιστο σύνολο κριτηρίων καθώς και των σημάτων που δεν πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις διαφάνειας και αξιοπιστίας.

     

    Η Πρόταση Οδηγίας για τους Οικολογικούς Ισχυρισμούς (Greenwashing) ήρθε για να επιλύσει προβλήματα αλλά και να καλύψει απολύτως παρούσες και ιδιαίτερα πιεστικές ανάγκες που συναρτώνται με (συχνά ανεδαφικούς και στερούμενους σοβαρότητας) περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς και σημάνσεις. Να συνδράμει στον αποχωρισμό «της ήρας από το σιτάρι»˙ να συνδράμει τους σοβαρούς και ηθικά ενεργούντες˙ να αποτρέψει τους στερούμενους ηθικής από την υιοθέτηση (ή διατήρηση) πρακτικών βλαπτικών του ανταγωνισμού, του περιβάλλοντος και των καταναλωτών. Να επιλύσει, επίσης, προβλήματα. Ο αντίκτυπος αναμένεται θετικός. Οι προσδοκίες υψηλές! Περί αυτών, μεταξύ άλλων, σε επόμενη αρθρογραφία μας.-

     

    Γράφει ο  Σταύρος Κουμεντάκης Managing Partner Koumentakis and Associates Law Firm

     

    Σημ.: Το άρθρο Greenwashing: Ψευδοοικολογική ταυτότητα & (αμφίβολα) σήματα βιωσιμότητας αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας. Περισσότερα σχετικά άρθρα μπορείτε να διαβάσετε στην ενότητα ESG και Επιχειρήσεις

    Η πληροφόρηση που εμπεριέχεται στο παρόν άρθρο δεν συνιστά (ούτε και έχει σκοπό να αποτελέσει) νομική συμβουλή. Μια τέτοια νομική συμβουλή είναι δυνατό να παρασχεθεί μόνον από αρμόδιο δικηγόρο ο οποίος θα λάβει υπόψη του το σύνολο των δεδομένων που θα του εκθέσετε για την υπόθεσή σας. Διαβάστε περισσότερα περί  Αποποίηση ευθύνης

     

Η περιοχή αυτή είναι καταχωρημένη στο wpml.org ως περιοχή ανάπτυξης. Μεταβείτε σε τοποθεσία παραγωγής με κλειδί στο remove this banner.